به گزارش مرجع متخصصان سلامت، ایمنی و محیط زیست (HSEexpert) آمارهای پزشکی قانونی نشان می‌دهد که در سال گذشته، ۱۶ هزار و ۷۷۸ تن در تصادفات رانندگی جان خود را از دست داده‌اند. همچنین در همین سال ۳۱۸ هزار و ۱۲۰ نفر نیز درپی این تصادفات دچار مصدومیت شده‌اند، مصدومانی که به گفته رییس پلیس راهور فراجا حدود ۲۰ درصدشان دچار معلولیت شده و تا پایان عمر خود و اطرافیانشان مجبور به دست و پنجه نرم کردن با عوارض ناشی از آن هستند.
در میان تصادفات رانندگی اما تصادفات مربوط به خودروهای سنگین نظیر اتوبوس‌ها و انواع کامیون همواره با حساسیت بیشتری دنبال می‌شود، وسایل نقلیه‌ای که گرچه سهم‌شان در مقایسه با دیگر وسایل نقلیه در آمار کلی تصادفات زیاد نبوده و برابر آماری که چند سال پیش اعلام شد کمتر از ۱۰ درصد از تصادفات را شامل می‌شود، اما به سبب آنکه افراد بیشتری در آن دچار آسیب دیدگی می‌شوند، دارای اهمیت بیشتری در میان افکارعمومی و حتی مسئولان مرتبط است. مانند حادثه‌ای که چند روز پیش برای اتوبوس حامل کوهنوردان در زنجان رخ داد یا مواردی مانند واژگونی اتوبوس خبرنگاران محیط‌زیست، سرباز معلم‌ها و...
در همین راستا نیز یک کارشناس ارشد ایمنی و ترافیک راهکارهایی را برای کاهش تصادفات مربوط به وسایل نقلیه سنگین و ارتقا ایمنی رفت و آمد آنان ارائه کرده است. سرهنگ علیرضا اسماعیلی با بیان اینکه نظارت بر تردد خودروهای سنگین متاثر از عوامل مختلفی است، گفت: مدیریت تردد و ایمنی خودروهای سنگین و اتوبوس‌های بین شهری به عنوان وسایل حمل و نقل عمومی، متاثر از عوامل مختلفی است. خودروهای سنگین و اتوبوس‌ها برخلاف خودروهای شخصی که مالکیت شخصی دارند، عمدتا متعلق به شخص خاصی نیستند و شرکت‌ها و دستگاه‌هایی مالکیت آنها را در اختیار داشته یا با رانندگان آنها طرف قرارداد هستند و از این طریق این خودروها را مدیریت و کنترل می‌کنند.
شرکت‌های به‌کارگیرنده خودروهای سنگین بر ناوگان خود نظارت کنند
وی ادامه داد: در همین راستا نیز نظارت بر عملکرد این خودروها و رانندگان آنها بخشی از وظایف شرکت‌های متولی این اتوبوس‌ها و خودروهای سنگین به شمار می‌رود که البته این موضوع در قانون نیز پیش‌بینی شده اما لازم است توجه بیشتری به آن صورت بگیرد. لازم است این شرکت‌ها به وضعیت ایمنی ناوگان خود توجه بیشتری کرده و قبل از حرکت حتما آن را کنترل کنند.
اسماعیلی با اشاره به اقدامات لازم برای بهبود عملکرد رانندگان و کاهش ریسک حوادث رانندگی گفت: از سوی دیگر توجه به مشکلات فردی و همچنین سهولت تردد و سفر این رانندگان نیز اهمیت غیرقابل انکاری دارد که باید در این حوزه نیز به موارد متعددی توجه شود. ببینید رانندگان خودروهای حمل و نقل عمومی و برخی از خودورهای سنگین، حامل تعداد زیادی از مسافر یا حجم زیادی از بار و کالا هستند، از این رو اگر خدای نکرده خطایی از سوی آنان سر بزند، می‌تواند معادل تصادف چندین دستگاه خودروی شخصی خسارات جانی و مالی برجای بگذارد. به همین دلیل هم هست که تخلفات و تصادفات این وسایل در میان افکار عمومی و مسئولان دارای حساسیت بیشتری است.
فرمانده پیشین پلیس راه کشور ادامه داد: به عنوان مثال تصادف دو دستگاه اتوبوس با یکدیگر ممکن است بیش از ۵۰ مصدوم داشته باشد، در حالی که تصادف دو دستگاه خودروی سواری با یکدیگر حداکثر هشت مصدوم برجا می‌گذارد. یا تصادف یک کامیون می‌تواند به چندین وسیله دیگر خسارات جانی و مالی وارد کند. از این رو توجه به ایمنی این وسایل نقلیه و همچنین شرایط رانندگان این ناوگان اهمیت زیادی دارد.
ضرورت پیش‌بینی امکانات رفاهی بین راهی برای رانندگان خودروهای سنگین
وی اضافه کرد: رانندگان این خودروها عمدتا در مسافت‌های طولانی رانندگی می‌کنند و به جز فضای داخلی وسیله که ساعت‌ها در آن حضور دارند، مکان دیگری برای استراحت نخواهند داشت. لذا لازم است پارکینگ‌های مناسب و مراکز رفاهی بین راهی برای توقف و استراحت رانندگان ناوگان حمل و نقل عمومی پیش‌بینی شود و امکانات لازم نیز در اختیار آنان قرار بگیرد. این مراکز به خصوص در جاده‌های کویری و طولانی باید ایجاد شود و در فواصل معین جاده‌ها جانمایی شود. قطعا چنین امکاناتی و اینکه راننده به جای استراحت در همان محیط داخلی وسیله وارد فضای دیگری شود، می‌تواند کمک شایانی به کاهش ریسک تصادفات در خودروهای سنگین کند.
اسماعیلی ادامه داد: حتی شرکت‌های به‌کارگیرنده این ناوگان می‌توانند سهمیه‌ای را برای اقامت و استفاده رانندگان از خدمات رفاهی این مراکز در نظر گرفته یا امکان بهره‌مندی رایگان رانندگان خود از امکانات این مراکز را فراهم کنند.
کمک راننده در کامیون‌ها جدی گرفته شود
این مدرس دانشگاه به ضرورت تعویض راننده خودروهای سنگین در مسافت‌های طولانی نیز اشاره کرد و گفت: این موضوع به ویژه در میان رانندگان کامیون‌ها دیده می‌شود. بسیاری از رانندگان خودروهای سنگین کل مسیر طولانی را بدون اینکه جای خود را به کمک راننده بدهند طی می‌کنند و این موضوع می‌تواند منجر به خستگی و خواب آلودگی آنان شود. این موضوع در اتوبوس‌ها کمتر مشاهده می‌شود و کنترل آنها راحت‌تر است، اما در مورد رانندگان کامیون شایع‌تر است.
وی افزود: کنترل جابجایی رانندگان در خودروهای سنگین به درستی انجام نمی‌شود و مدیریت این موضوع نیز چالش‌برانگیز است. کنترل فیزیکی این موضوع نیز راهکار مناسبی نیست چرا که باعث ایجاد صف‌های طویل و ترافیک مفرط می‌شود. استفاده از روش‌های الکترونیک و دیجیتال برای کنترل رانندگان می‌تواند راه حل مناسبی برای رفع این مشکل باشد. البته در حال حاضر پلیس راهنمایی و رانندگی از سامانه‌های کنترلی هوشمند هم استفاده می‌کند، اما لازم است که این سامانه‌ها تقویت شود.
آموزش به رانندگان و توجه به سلامت روحی و جسمی
این کارشناس ارشد ایمنی و تصادفات به موضوع آموزش رانندگان و تست سلامت جسمی و روحی آنان نیز اشاره کرد و گفت: باید رانندگان این ناوگان به طور مداوم تحت آموزش قرار بگیرند. به عنوان مثال رانندگان اتوبوس‌ها باید مواردی مانند الزام مسافران به بستن کمربند ایمنی را جدی گرفته و آن را به مسافران خود گوشزد کنند. همچنین باید شرایط جسمی و روحی آنان نیز از سوی شرکت‌ها به‌کارگیرنده و کارفرمای آنان مورد رصد قرار بگیرد و اگر خدای نکرده راننده دچار اختلالی روحی یا جسمی بود اجازه رانندگی این فرد تا زمان حل مشکل صادر نشود.
HSEexpert.com