گروه استان‌ها-تنش کم آبی در خوزستان سبب ایجاد مشکلاتی برای مردم خوزستان شده که لازم است برای جلوگیری از تکرار این فجایع زیست‌محیطی راهکارهای اساسی و راهبردی اندیشیده شود.
به گزارش مرجع متخصصان سلامت، ایمنی و محیط زیست (HSEexpert) از اهواز، تنش کم آبی در خوزستان سبب ایجاد مشکلاتی برای مردم استان شده که لازم است برای جلوگیری از تکرار این فجایع زیست محیطی راهکارهای اساسی و راهبردی اندیشیده شود. راهکارهای فوری و موقتی در سال‌های اخیر سبب شده خوزستان به انبانی از مشکلات حل نشده و سوالهای بی پاسخ تبدیل شود و بسیاری از مسئله های قابل حل به سبب نداشتن نگاه جامع و کلان و مدیریت جهادی و دلسوزانه به بحران لاینحل بدل شده است.
برای حل عالمانه و اندیشمندانه مشکلات استانی با ظرفیت‌های بالا؛ نیازمند اقدامات اساسی و راهبردی، کلان و جامع هستیم که هم دوای درد امروز؛ هم درمان همیشگی خوزستان باشد. اگر این نگاه جامع شکل نگیرد، استان خوزستان با این همه ظرفیت انسانی و طبیعی خالی از سکنه شده و مهاجرت نخبگان و سرمایه گزار به رویه تبدیل می شود.
بیشتر بخوانید
رئیس کمیته آب مجلس: سیاست غلط دولت تنش آبی را به دنبال داشته است
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام از مناطق دارای تنش آبی در استان خوزستان بازدید کرد
ورود بنیاد مستضعفان به مشکل کم‌آبی خوزستان/ بنیاد «تانکر آب‌رسانی» به مناطق دچار تنش آبی اعزام می‌کند
اقدامات راهبردی برای رسیدن به خوزستانی آباد:
1-مدیریت جهادی و عالمانه:
امروز در هر محفل دوستانه و خانوادگی در خوزستان حضور یابی، همه بر یک نقطه صحه می گذارند، که مدیریت خوزستان هیچ گاه متناسب با ظرفیت ها نبوده است. مدیران ناکارآمد که گاها از درایت و تدبیر بالایی برخوردار نبودند، ظرفیت های استان را به ضد ظرفیت تبدیل کردند. نظام مدیریتی در استان نیاز به دگردیسی جدی است و این امید است که مدیران دولت سیزدهم براساس شایستگی و توانمند و فارغ از سفارش ها و تعارفات مرسوم انتخاب شود. استان خوزستان از نظر درآمدی 85درصد نفت ایران، بخش عمده گندم کشور را تولید می کند و در زمینه گمرکات و حمل و نقل کالا، حجم زیادی از کالای کشور(روزانه 57 هزار تن کالا از بندرامام ) از خوزستان به کشور ارسال می شود؛ این حجم از فعالیت، نیازمند مدیری جهادی، شجاع و ضدفساد است.
2- میدان دادن به مردم خوزستان در تصمیمات
نگاه مرکز گرا و نادیدن مردم پیرامون و نشنیدن صدای حاشیه سبب شده تصمیمات به نفع مردم نباشد. مردم خوزستان مردمی شجاع، مرزداران غیور و پاسداران اصیل ایران هستند و تصمیماتی مانند انتقال آب از سرچشمه ها از جمله تصمیمات غلطی است که مردم در وهله اول آسیب می بیننند. مردمی کردن امنیت و استفاده از ظرفییت های قومی، فرهنگی و زبانی مانع از نشت و نمو و نفوذ گروهک های تجزیه طلب و سوء استفاده از خواست طبیعی مردم می شود. باید مردم را توانمند ساخت تا مانع از جبلان رسانه های معاند و ضد انقلاب در خوزستان شد.
3-قبول ماهیت وهویت کشاورزی خوزستان
استان خوزستان بهشت رودهای دائمی و سرزمین کشت و زر است و وجود رودهای دائمی و آفتاب تابان و زمین جلگه ای و حاصلخیز این استان را به سرزمین نخل و گندم زارهای طلایی تبدیل کرده است.
غلبه نگاه نفتی و پتروشیمی پس از اکتشاف نفت و با افزایش سهم نفت در اداره کشور؛ استان خوزستان از وضعیت کشاورزی و دامی و آبی به وضعیت صنعتی و نفتی تغییر موضع داد. تغییر حالتی که در همه عرصه ها از سبک زندگی تا سبک غذایی تا نوع معاشرت باعث دگرگونی سنگینی شد. به طوری که امروز در خیابان های اهواز می توان در کنار سبک زندگی سنتی و نان و ماهی کبابی، فست فودهای ریز و درشت را به نظاره نشست. تغییر موضعی که علاوه بر اثرات منفی در سبک زندگی باعث تحمیل زندگی گران قیمت در خوزستان شده است.
این غفلت از کشاورزی و میل مردم به استخدام در شرکت های نفتی و مشتقات آن،رفته رفته روستا ها را خالی و کشاورزی را از رونق انداخت و این بزرگترین خسارتی بود که تولید در استان دید. امروز خوزستانی که به سبب شرایط محیطی امکان 3 کشت در یک سال زراعی را دارد؛ کشاورزی اش روبه خاموشی است. حتی طرح های توسعه نیشکر که به ظاهر کشاورزی بودند؛ ولی با ماهیتی صنعتی داشتند که باعث شدند کشاورزی و محیط زیست استان با چالش جدی روبرو شود.
برای حل این مسئله و توسعه کشاورزی پایدار در خوزستان باید تصمیم گیران کشور در اسناد بالادستی به این هویت کشاورزی خوزستان احترام گذاشته و هر گونه تصمیم در حوزه آب، خاک، سدسازی و شهرنشینی و.. را با نگاه کشاورزی و به نفع مردم تنظیم کنند.
4-توسعه کشاورزی پایدار
استان خوزستان با ظرفیت بالای کشاورزی متاسفانه در طی سالها و دهه های گذشته از مدیریت کشاورزی عالمانه و دلسوزانه رنج برده است. نبود راهبرد اساسی در حوزه الگوی کشت و ترویج کشاورزی سبب شده ، تجمع و اعتراض کشاورزان و دام داران خوزستانی به حقیقت تلخ تابستان های استان تبدیل شود. به طور مثل در این دهه هیچ کس نتوانسته و جرات نکرده درباره اینکه آیا توسعه نیشکر با توجه به نیاز بالای آبی این گیاه، در استان آیا مقرون به صرفه است یا نه طرح سوال کند؟آیا با این حجم تخریب محیط زیست به سبب برداشت سیاه نیشکر، سبب درنگ در توسعه کشت نیشکر نمی شود؟
در کشت برنج نیز همین داستان نامدیریتی پررنگ است. آیا بهتر نبود بجای مقابله با کشت برنج به سمت مشوق های برای کشت یک محصول مقاوم به خشکی حرکت کرد؟ کشاورزی دقیق و مکانیزاسیون امروز جزو لاینفک کشاورزی مدرن است، اما همچنان نحوه آبیاری؛ کشت و داشت و برداشت محصول در استان کاملا سنتی است. در صورتی که استفاده درست ازاین ابزارهای مدرن و صنعتی می تواند بهره وری آب را به شدت افزایش دهد.
گاومیش یکی از دام های مهم در معیشت استان است که می توان با استفاده از گونه های اصلاح نژاد شده بهره وری تولید را در این دام افزایش داد. تولید علوفه که امروز به محصولی استراتژیک تبدیل شده است، تطابق صدرصدی با اکوسیستم خوزستان دارد که لازم است کشت آن توسعه داده شود.
5-پیوست‌های محیط‌زیستی برای توسعه خوزستان
طبیعت کشتی گیر قدری است که هر کسی بخواهد با آن مبارزه کند، محکوم به شکست است. در طی این سالها به سبب غلبه نگاه صنعتی بدون برنامه و بدون داشتن پیوست زیست محیطی آب را انتقال دادیم، سد ساختیم و آب شیرین را در سد گتوند شور کردیم و این سبب شده که زمین های حاصلخیز به بایر و بعد به کانون ریزگرد تبدیل شود. در نهایت مردم خوزستان تاوان آن را پس دادند که زمستانهای خوزستان با تنگی نفس و بیمارهای آلرژیک عجین شده است. نبود نگاه علمی به این مسایل سبب شده که جاروجنجال های خبری و مقاصد سیاسی اصل مسایل را گم کنند و مسایل فرعی و حاشیه را جایگزین کنند.به طور مثال به جای اتکا زیاد به سدهای برق آبی می توانیم نیروگاه های خورشیدی را در خوزستان توسعه دهیم.
به گزارش تسنیم، اکنون هر چند باید به فوریت و سریع بحران تنش آبی در خوزستان رفع شود که الجمدالله با بسیج نیروهای مردمی و ارتش و سپاه حق آبه تالاب ها تامین و زندگی برگشت و روستاهای فاقد آب صاحب شبکه آب شدند، ولی اینها موقتی و مسکنی بیش نیست. مدیران دولت سیزدهم باید یکبار برای همیشه تعارفات را کنار گذاشته و برای مشکلات خوزستان نه برای امروز، بلکه برای آینده چاره گشایی کنند.