در این نامه اشاره شده است بر اساس پیشبینی فائو، کشور با هجوم گسترده آفت ملخ صحرایی روبهرو خواهد شد که طبق بررسیهای کارشناسی سطح وسیعی از مناطق جنوب، جنوب غربی و جنوب شرقی کشور را در بر خواهد گرفت.
ملخها پیش از این، از بهمن سال گذشته تا نیمههای تیر امسال، 9 استان هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خوزستان، بوشهر، فارس، کرمان، کهگیلویه و بویراحمد، خراسان جنوبی و ایلام را درگیر کردند و هجومشان بنابر اعلام وزارت جهاد کشاورزی در 50 سال گذشته بیسابقه بوده است.
هشدار فائو به ایران
معاون کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور در این باره توضیح بیشتری میدهد میگوید: کمیسیون مبارزه با ملخ صحرایی در جنوب غرب آسیا فعال است و کشورهای درگیر با هجوم ملخ صحرایی عضو این کمیسیون هستند و وظیفه دارند حضور ملخ صحرایی را در کشور خود رصد کنند و به این کمیسیون اطلاع دهند.
کمیسیون با این اطلاعات، کشورهایی را که ممکن است در مسیر هجوم ملخها باشند شناسایی میکند و به آنها اطلاع میدهد تا تدابیر لازم را بیندیشند. علیمراد سرافرازی میافزاید: در روزهای گذشته دبیر این کمیسیون به ما اطلاع داد بر اساس پیشبینیهای صورتگرفته و بارندگیهای خوب در ایران جمعیتهایی از ملخ صحرایی که در غرب هندوستان یا پاکستان هستند، به سمت شرق ایران مهاجرت میکنند.
این کمیسیون از ما خواسته است در حالت آمادهباش باشیم.وی زمان احتمالی حمله گروه اول ملخها را یک ماه دیگر میداند و اظهار میکند: گروه دوم جمعیت ملخها مربوط به آفریقا، عربستان و یمن هستند که در مسیر باد به سمت جنوب کشور میآیند. هرچند در حال حاضر مبارزه با این ملخها در حال انجام است، اما این جمعیت هم با توجه به بارندگیها و افزایش پوشش گیاهی در جنوب ایران بهمنماه به ایران میرسند.سرافرازی گروه سوم ملخها را جمعیت باقیمانده ملخهای مهاجم سال گذشته میداند که با بهبود آب وهوا طغیان میکنند.
تشکیل ستاد عالی
معاون کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور با بیان اینکه ستاد عالی ملخ صحرایی با حضور 9 استان تشکیل شده است، میگوید: همچنین نامهای از سوی رئیس سازمان برنامه و بودجه به استانداران ارسال شده است تا در اعتبار امسال هزینه مبارزه با ملخ را در نظر بگیرند. در عین حال ما هم درخواست اعتبار کردیم و با آن موافق شده است و امیدواریم با تامین اعتبار مبارزه خوبی با ملخها داشته باشیم.
سرافرازی با بیان اینکه شبکه مراقبت در 9 استان مستقر شده است، میافزاید: انتظار داریم از ماه دیگر ملخها از سمت هند و پاکستان و از بهمن از سمت عربستان طغیان کنند. او با تاکید بر اینکه سال گذشته عملیات مبارزه با ملخها بیش از 90 درصد موفق بوده است، اظهار میکند: سال گذشته خسارت بسیار کمی داشتیم و نگذاشتیم ملخها وارد مزارع شوند. پیشبینی میشود امسال هم عملیات مبارزه را در بیش از 700 هزار هکتار انجام دهیم.
دستههای 50 میلیونی ملخها
همچنین یک کارشناس حوزه نباتات به همشهری میگوید: سال گذشته موضوع حمله ملخها از بهمن و ابتدا از هرمزگان شروع شد و جمعیت ملخها از آفریقا و یمن به امارت و منطقه قطر وارد شدند و بعد به ایران آمدند. در همه این کشورها مبارزه با ملخها صورت گرفت، اما این مبارزه چندان کیفی نبود. رضا محمودی با بیان اینکه هر ملخ در 3 نوبت و هر بار 200 تخم میگذارد و ضریب باروری آن بیش از 99/9 درصد است، میافزاید:
ملخها در گروههای 50 میلیونی حرکت میکنند و از آنجا که هر ملخ 600 تخم میگذارد در نتیجه شاهد 30 میلیارد ملخ بارورشده جدید هستیم. ایشان با بیان اینکه این ملخها با هر سمی از بین نمیروند و سم باید حتما با پوست ملخ تماس داشته باشد، اعلام می کند:
خوشبختانه سال گذشته دسته ملخها با عملیات موفقیتآمیز مهار شدند اما طبیعتا یک بخش تخم گذاشتند و یک بخش هم در معرض سمپاشی ما نبودند. حالا ملخهایی داریم که در شرایط مناسب آبوهوایی طغیان میکنند و البته فعلا قابل ردیابی نمی باشند.
محمودی همچنین بر 2 هجوم احتمالی ملخها به شرق و جنوب ایران هم اشاره میکند و ادامه میدهد: حشرهشناسان میگویند تخم ملخ تا 5 سال زنده میماند و ما به تجربه دریافتهایم تا 2 سال در حالت کما میتواند زنده بماند.این تخمها در صورت بارندگی خوب و شرایط آبوهوایی مناسب بارور میشوند و رشد میکنند و در یک و ماه و نیم به بلوغ میرسند.
این کارشناس در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه ملخ تنها حشرهای است که هموزن خود غذا میخورد، توضیح میدهد: دلیل اهمیت مبارزه با ملخها همین نکته است. وزن یک ملخ تا 4 گرم است. اگر هر ملخ 4 گرم غذا بخورد، در گروه 50 میلیونتایی حدود 200 هزار تن میشود. ملخها عاشق برنج، کینوا، گندم و جو هستند.تصور کنید یک مزرعه چقدر محصول دارد که ملخها به آن حمله کنند؟
موج سوم قوی نیست
با همه اینها یک کارشناس محیط زیست بر این باور است که این بار ملخها ایران را ترک میکنند و موج حملهای به وسعت موج سال گذشته در کار نیست.علیرضا موسوی با بیان اینکه متاسفانه در موج اول و دوم به دلیل قصور عربستان با حجم بسیار بالایی از ملخها روبهرو بودیم، به همشهری میگوید: ملخ از جمله آفاتی است که هر سال و به شکل مستمر از سوی فائو رصد میشود و هشدارهای لازم به همه کشورها داده می شود.
امسال هم همین اتفاق افتاد، اما عربستان مانند همیشه از مبارزه با این آفت سرباز زد.وی ادامه میدهد: امسال به دلیل شرایط اقلیمی با رشد جمعیت دوگونه خاص از ملخها و پروانهها در سراسر جهان مواجه بودیم و به همین دلیل دشمنان طبیعی این گونهها قادر به از بین بردن آنها نبودند. در ایران هم ما امکان مبارزه بیولوژیک با این گونهها را نداریم و بنابراین سازمان حفظ نباتات در حداکثر سرعت به سمپاشی اقدام کرد.
موسوی معتقد است سیلابهای امسال، تاثیر بسزایی در هجوم و ماندگاری ملخها در کشور داشته است و ملخها به عنوان یک منبع غنی به کشور حمله کردهاند. البته منظور از حمله یعنی ایران را به عنوان منطقه مناسب برای تغذیه، جفتگیری و تخمریزی انتخاب کردند.
این کارشناس اظهار میکند: بر اساس رصد ما، وزارت جهاد کشاورزی، با همه کمبودهای تجهیزات و اعتبار، بیشتر حجم ملخها را پیش از تخمریزی و به شکل وسیعی کانونکوبی کرد. اما ممکن است دستههایی از ملخها هم موفق به تخمریزی در خاک شده باشند که طبیعتا نه فقط سم بلکه حتی اقدامات بیولوژیکی نیز بر آنان بیاثر خواهد بود.
هجوم ملخها بیسابقه نیست
هجوم ملخ درایران بیسابقه نیست. این حشرهها در سال ۹۲ هم در شرق استان هرمزگان 3 هزار هکتار مزرعه را مورد هجوم قرار دارند. همچنین سال 95 ملخها به طور ناگهانی به مزارع مهاباد حمله کردند و موجب خسارت به مزارع کشاورزی شدند. در این حمله، ملخها ۷۰ هزار اراضی حاجی علی کند و خاتون خاص شهرستان مهاباد را مورد هجوم قرار دادند.
با این وجود مسئولان حمله سال گذشته ملخها به ایران را در 50 سال گذشته بیسابقه اعلام کردند که از میان 9 استان درگیر، هرمزگان بیشتر مورد هجوم قرار گرفت. این ملخ با توجه به قدرت پروازی بالا، ۲۰۰ تا ۲۵۰ کیلومتر در روز را طی میکنند و در صورت وزش باد موافق میتوانند روزانه ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر طی مسافت داشته باشند.