خبر دستگیری مدیران مختلف از خودروسازان گرفته تا نمایندگان مجلس نشان میدهد که مبارزه با فساد وارد فاز جدیدی شده است. با این حال فساد اقتصادی محدود به همین صنایع نمیشود.
متاسفانه عدهای برای کسب سودهای میلیاردی سلامت جامعه و امنیت غذایی مردم را هدف قرار گرفتهاند و به بهای جان مردم جیب خود را پرپول میکنند.
در این زمینه اخیرا رئیس کل دادگستری استان گلستان از دستگیری مدیر غله گنبد کاووس و تعدادی از کارکنان سیلوی این شهرستان خبر داد. گزارشهای واصله نشان میدهد که این افراد نخالهها و فضولات حیوانی را با گندم ترکیب و سپس روانه سیلوی دولتی میکردند و از این راه میلیاردها تومان به جیب زده بودند.
تا سالها پيش هرگاه نام فساد اقتصادي به ميان ميآمد، افکار عمومي به سمت اختلاس، رشوه، دريافت حقوق و مزاياي نجومي و يا استخدامهاي بيضابطه که عموما جنبه مالي دارند پيش ميرفت. در آن زمان شهروندان هم صرفا نسبت به سرمايه و اموال خود نگراني داشتند، اما در نبود نظارتها، سودجويان بال و پر گرفتند و اکنون انواع مختلف فساد و سوءاستفاده از موقعيت را به نمايش ميگذارند.
تا جايي که مردم علاوه بر پسانداز خود نسبت به جان، سلامت و حتي آبرو که بزرگترين سرمايه خود ميدانند هم ابراز نگراني ميکنند. چراکه اکنون در اقتصاد ايران راه سودجويي چنان باز است که ديگر تفاوتي ندارد که مديران در چه پست و سمتي قرار داشته باشند، برخي از آنها اگر راه باز باشد، جان مردم را هم نشانه ميگيرند تا شايد اندک پول بيشتري عايدشان شود.
چه مديران خودروسازي که با توليد محصولات بيکيفيت و بدون ايمني دل هر رانندهاي را ميلرزانند و چه دو نماينده دستگيرشدهاي که گويا فراموش کردهاند عنوان شغلي آنها «نماينده مردم» است، نه بهاصلاح «کارچاقکن» خودروسازان و همدست مفسداني که دشمن جان و مال مردم هستند. حال بماند معاونان رئيسجمهوري که با شعارهاي پوپوليستي خود را خدمتگزار مردم معرفي ميکردند، اما با همين شعارهاي فريبنده همدست مفسداني شدند که اکنون به کانادا فراري شدهاند و يا با چاپيدن همان مردم، سرنوشت خود را به چوبه دار پيوند زدند.
حال در سيستمي که معاونان رئيسجمهوري سابق به قيد وثيقه بيرون از زندان هستند، طبيعتا مديران پاييندستي و يا برخي فعالان اقتصادي فرصت را براي سوءاستفاده از فساد غنيمت ميشمارند و فرصتطلبيهاي خود را ديگر به رشوه و اختلاس محدود نميکنند.
به همين علت است که هر از گاهي اخباري به گوش ميرسد که افراد چرخه غذايي مردم را براي منافع مالي خود نشانه ميگيرند. چه استفاده از گوشت سگ و گربه در توليد سوسيس و کالباس که مدتهاست در شبکههاي اجتماعي درباره آن بحث ميشود، چه سوءاستفاده دو برند توليد اسنک از ذرت دامي در توليد پفک که ديگر بر کسي پوشيده نيست.
حال اينگونه سوءاستفادهها روي جديدتري به خود گرفته و از مواد مصرفي غيرضروري به گندمي رسيده است که از ابتداي حيات بشر جزو کالاهاي ضروري به حساب ميآيد. اکنون نيز ماده اصلي توليد انواع مختلف نان که بسياري از ايرانيان هر روز از آن استفاده ميکنند، گندم است که متاسفانه عدهاي قصد داشتهاند گندمي آغشته به نخالهها و فضولات حيواني را وارد چرخه غذايي شهروندان کنند که خوشبختانه اين گندمها پيش از ورود به چرخه غذايي شناسايي شدهاند.
خريد مواد غذايي سالم يکي از دغدغههايي است که همواره از سوي خانوادهها مطرح ميشود. پيش از اين بارها درباره خريد غذا از کترينگها و فستفودها بحث شده و عدهاي به اين نتيجه رسيدهاند که حتي به بهاي گرسنگي چندساعته به هيچ وجه از غذاهاي بيرونپز استفاده نکنند و نياز خود را از طريق غذايي که خود ميپزند برطرف سازند. اما سوءاستفاده عدهاي باعث شده تا ديگر اين اطمينان هم از بين برود و خانوادهها حتي اعتماد چنداني به سلامتي غذايي که در خانه تهيه شده نشان ندهند.
وقتي فروشندگان بهراحتي ميتوانند تاريخ توليد و انقضاي محصولات را دستکاري و جعل کنند، مردم چگونه ميتوانند به بسته غذايي که تهيه کردهاند مطمئن باشند؟
بيتوجهي به اين مساله باعث شده تا اکنون عدهاي بدون ترس و واهمه گندم را که ماده اوليه نان است با طعم فضولات حيواني به دست مصرفکننده برسانند! اتفاقي که شايد تصور آن هم عجيب و مشمئزکننده به نظر برسد، اما گفتههاي رئيس کل دادگستري استان گلستان از اين واقعيت پرده برميدارد و نشان ميدهد افراد براي سودجويي ممکن است دست به هر کاري بزنند.
طبق گفتههاي هادي هاشميان افرادي در سيلوي گلستان نخالهها و فضولات حيواني را با گندم ترکيب و سپس روانه سيلوي دولتي ميکردند و از اين راه ميلياردها تومان به جيب زدهاند. اين فساد در يک ماه گذشته و به صورت شبکهاي انجام شده که تاکنون 200 تن از اين گندمهاي آلوده در چهارده کاميون شناسايي و 9 نفر دستگير شدهاند.
گويا سودجويان براي ترکيب اين فرمول از مرغداريها هم کمک ميگرفتند؛ در اين زمينه هم يک مرغداري که در آن 1000 کيسه نخاله و خاک گندم و فضولات حيواني بود و کار ترکيب اين فضولات با گندم در آن انجام ميشد شناسايي و مالک آن هم دستگير شد. با اين حال اين براي اولين بار نيست که شاهد چنين اتفاقاتي هستيم که مستقيما جان و سلامت مردم را نشانه ميگيرد.
تفاوت در تخصيص ارز ذرت دامي و خوراکي باعث شد تا دو شرکت توليد اسنک به ابداع جديدي دست بزنند و در توليد اسنک به جاي ذرت خوراکي که واردات آن از طريق ارز نيمايي انجام ميشود، آن را از طريق ذرت دامي تهيه کنند که ارز 4200 توماني به آن تخصيص مييابد. جالب آنکه اين کارخانهها قيمت محصولات خود را هم پس از اين اتفاق افزايش دادند تا نشان دهند صرفا جان مردم را هدف قرار ندادهاند، بلکه براي جيب آنها نيز نقشهها در سر دارند.
البته در اين زمينه بارها اخبار پلمب و تعطيلي کارخانههاي توليد مواد پروتئيني، آشپزخانههاي تهيه غذا، رستورانها، فستفودها و ... به گوش رسيده است، اما به نظر ميرسد درياي فساد در اقتصاد ايران ساحل ندارد و در اين زمينه هر روز بايد منتظر اخبار جديدي باشيم.
البته گرانيهاي يک سال اخير خود به خود مردم را مجبور کردهاند تا با استفاده از جايگزينها و مکملهاي غذايي سلامت غذايي خود را به خطر بيندازند. کم نيستند خانوادههايي که اکنون به دليل سقوط قدرت خريد به جاي گوشت از سويا استفاده ميکنند.
يا خانوارهايي که ممکن است هفتهها و ماهها برنجي بر سر سفره خود نبينند. اخبار حذف تدريجي لبنيات از سفرههاي مردم هم که به خبر پرتکرار اين روزها تبديل شده است. همگي اين اتفاقات تامين پروتئين، کلسيم و ويتامين مورد نياز خانوار را به حداقل ميرساند و در بلندمدت آسيبهاي جبرانناپذير اجتماعي در پي خواهد داشت.
حال در اين شرايط انتظار ميرود که دولت و دستگاه قضائي با جديت بيشتر پيگير چنين مفسدههايي باشند که پيش از هر اتفاقي سلامت مردم را به خطر مياندازد.
چراکه اکنون نمونه اينگونه نيرنگها و فريبها در بسياري از سازمانها قابل مشاهده است و اين اتفاقات ديگر بر کسي پوشيده نيست. محمود صادقي، نماينده مجلس، نيز در توئيتي با اشاره به اين اتفاق بهدرستي اشاره کرده که اين اتفاق نمونهاي از اشکال تدليس سازمانيافته است که انواع مختلف آن در بسياري از دستگاهها مشاهده ميشود.