کارشناسان علوم زیست محیطی در جلسات اخیر هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) در ژنو هشدار دادهاند که تلاشها برای حل بحران اقلیمی "صرفا با کاهش انتشار کربن حاصل از خودروها، کارخانهها و نیروگاهها" محکوم به شکست است.
به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، در یک پیشنویس درز کرده از گزارشی درباره تغییرات اقلیمی و کاربری اراضی که هم اکنون توسط هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) در ژنو مورد بحث قرار میگیرد، تاکید شده است که نگهداری دمای جهانی در سطح ایمن بدون ایجاد تحول در نحوه تولید مواد غذایی و کاربری اراضی در جهان غیرممکن خواهد بود.
این گزارش هشدار داده که بشر در حال حاضر ۷۲ درصد از سطح عاری از یخ زمین را برای تغذیه، پوشاک و حمایت از جمعیت رو به رشد کره زمین مورد بهرهبرداری قرار میدهد. در عین حال کشاورزی، جنگلداری و سایر کاربریهای اراضی حدود یک چهارم از انتشار گازهای گلخانهای را بر عهده دارد.
به علاوه تقریباً نیمی از کل انتشار گازهای متان به عنوان یکی از مهمترین گازهای گلخانهای، از گاوداریها و مزارع برنج نشات میگیرد و همچنین جنگلزداییها و از بین رفتن زمینهای تورب باعث انتشار سطح قابل توجهی از گازهای کربنی میشود.
تأثیر کشاورزی فشرده که به روند رو به رشد جمعیت جهان کمک کرده، همچنین فرسایش خاک را افزایش داده و مقادیر مواد آلی موجود در زمین را کم کرده.
این مشکلات در آینده احتمالا تشدید نیز خواهد شد. تغییرات اقلیمی باعث افزایش تخریب زمین از طریق افزایش شدت بارندگی، جاری شدن سیل، شدت و تکرار خشکسالیها، تنش گرمایی، بادها، افزایش سطح دریا و عملکرد امواج میشود.
این تجزیه و تحلیلها، خطرات پیشروی سیاره ما را نشان میدهند که با افزایش انتشار گازهای گلخانهای، پس از شروع طیف وسیعی از حوادث شدید اقلیمی به وقوع میپیوندد. این حوادث تاکنون شامل مواردی از جمله کاهش پوشش یخی دریای قطب شمال در ماه ژوئیه، امواج گرمایی که اخیرا اروپا را درنوردیده و افزایش دمای هوای جهانی ۱.۲ درجه سانتیگراد بالاتر از سطوح پیشصنعتی در ماه گذشته میشوند.
این آمارها بسیار خطرناک و نگرانکننده است، چرا که افزایش دمای هوای جهانی بیش از ۱.۵ درجه سانتیگراد خطر ایجاد بیثباتی اقلیمی را افزایش داده و افزایش ۲ درجهای نیز حوادث اقلیمی گوناگونی را منجر میشود.
گزارش جدید IPCC تأکید میکند که زمین باید با پایداری بیشتری اداره شود تا کربن بسیار کمتری نسبت به زمان فعلی آزاد کند. زمینهای تورب باید با توقف برنامههای زهکشی، احیا شده، مصرف گوشت برای کاهش متان تولیدی، کاهش یافته و پسماندهای مواد غذایی نیز باید کاسته شوند.
از جمله اقدامات مطرح شده در این گزارش، پیشنهاد تغییر اساسی به سمت رژیمهای گیاهخواری است. مصرف رژیمهای غذایی سالم و پایدار مانند برنامههایی که بر پایه غلات، حبوبات، سبزیجات، آجیلها و دانهها هستند، از فرصتهای اصلی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای است.
همچنین باید تغییر بزرگی در نحوه کاربری اراضی ایجاد شود. این سیاستها باید شامل دسترسی بهتر به بازارها، توانمندسازی زنان کشاورز، گسترش دسترسی به خدمات کشاورزی و تقویت امنیت مالکیت زمینها باشد. سیستمهای هشدار اولیه برای آب و هوا، حاصلخیزی محصولات و رویدادهای فصلی اقلیمی نیز از اهمیت بالایی برخوردارند.
به نقل از روزنامه گاردین، با این وجود شانس سیاستمداران و دانشمندان برای دستیابی به این اهداف نامشخص است. قرار است کشورهای مختلف در اواخر سال ۲۰۲۰ میلادی کنفرانسی کلیدی احتمالا در انگلیس برگزار کنند که نمایندگان کشورها چگونگی دستیابی به سیاستهای انتشار مؤثر صفر کربن را طی چند دهه آینده برنامهریزی نمایند.