بارانهای امسال خشکسالی و مرگ دریاچه ارومیه را به فراموشی سپرده است؛ حتی برخی معتقدند که دیگر بحران حل شده است، اما یک کارشناس و مسئول سازمان محیط زیست میگوید دیگر زمان زیادی برای حل این بحران باقی نمانده است و باید هرچه سریعتر عمل کنیم.
کاهش شدید میزان بارندگی در دهها سال گذشته و از سوی دیگر سوءمدیریت ایران را با بحرانی خطرناک روبرو کرده است. دیگر بیآبی در اکثر مناطق ایران به یک واقعیت تبدیل شده است و شواهد آن هم روز به روز بیشتر میشود. کشاورزان زابل به زاهدان مهاجرت کردهاند، کشاورزان خراسانی در تهران مشغول به مسافرکشی هستند، گردوخاک هر سال به بلای جان خوزستانیها تبدیل شده است، اصفهانیها دیگر آبی برای کشاورزی ندارند، تالابها روز به روز خشک میشوند، شهرها نشست پیدا میکنند و ...
از زمان انتخاب عیسی کلانتری به عنوان رییس سازمان محیط زیست شعارهای این سازمان هم اکثرا به حوزه آب تغییر کرد. اما هنوز روز به روز منابع آبی بیشتری از کشور مصرف میشوند.
در رابطه با این موضوع، اقدامات صورت گرفته و وضعیت کنونی دریاچه ارومیه مسعود تجریشی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت از محیط زیست و مدیردفتر برنامهریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه در گفتگویی در کافهخبر برگزار کرد.
بحث را از حال خوب دریاچه ارومیه شروع کنیم؛ چه چیزی وضع ارومیه را بهبود داد؟ بارندگیها یا اقدامات انجام شده؟
این موضوع که بارندگیها در بهبود اوضاع دریاچه ارومیه نقش داشتند حرف درستی است، اما از سمتی نباید از تاثیر اقدامات انجام شده هم چشمپوشی کرد. برای پاسخ به این سوال، میتوانیم وضع سالهایی که بارندگی زیاد بوده را با امسال مقایسه کنیم و ببینیم آن بارانها چه تاثیری بر تراز آب دریاچه ارومیه داشتهاند.
در سال ۸۵-۸۶، ۴۱۶میلیمتر باران در حوزه آبریز دریاچه ارومیه باریده است اما تراز آب دریاچه ارومیه هیچ تغییری نکرده است. در سال ۸۸-۸۹، ۴۰۹ میلیمتر باران در این منطقه باریده اما تراز ۲۴ سانتیمتر کاهش پیدا کرده است، حالا چه شده که ۴۵۸ میلیمتر امسال در دریاچه ارومیه باران آمده و تراز ۱۱۰ سانتیمتر افزایش پیدا کرده است. این یعنی حتما اتفاقی فراتر از بارشهای خوب اتفاق افتاده است
این در حالی است که حتی پیشبینی میکردیم با این میزان بارندگی ۸۳ سانتیمتر تراز دریاچه افزایش پیدا کند.
ادعا نمیکنم که بارشها موثر نبودند، اما دستگاههای اجرایی اقداماتی انجام دادهاند که برخلاف سالهای گذشته که با وجود همین بارندگیها تراز دریاچه کاهش پیدا کرده بود امسال بالای ۱ متر تراز دریاچه افزایش پیدا کرده است.