به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاعرسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری؛ استفاده گسترده از لیزرها در کاربردهای روزمره دستگاههای خانگی از جمله اسکنرها و چاپگرهای لیزری، دما سنج و متر لیزری، اسباببازیها، ابزارهای صوتی تصویری و کاربردهای صنعتی و فناوریهای پیشرفته مانند پردازش مواد ( شامل برش، جوش و حکاکی و .....) لزوم آشنایی و به کار گیری یک سری اصول، قواعد و استانداردها را در زمینه شناخت خطرات احتمال ناشی از بهکارگیری روشهای غیر استاندارد در استفاده از پرتو لیزر و راههای جلوگیری از آنها، اجتنابناپذیر میسازد.
در طی سالیان متمادی، نتایج تحقیقات انجامشده در زمینه ایمنی لیزر، منجر به تدوین استانداردهایی برای جلوگیری از خطرات احتمالی ناشی از استفاده نادرست از لیزر شده است، همچنین تاکید بر اهمیت رعایت اصول ایمنی لیزر و لزوم اقدامات پیش گیرانه به منظور جلوگیری از بروز حوادث جبران ناپذیر است.
یکی از موسسههای که از سالها پیش درباره ایمنی لیزر تحقیقات مستمری انجام داده و به نتایج ارزشمندی رسیده، موسسه ANSI است که دو نمونه از آخرین استانداردهای منتشرشده این موسسه برای استفاده ایمن لیزر، تحت عنوان ANSI Z_136.1 و استاندارد ANSI_136.3 برای ایمن لیزر در امور و ابزارهای مربوط بهسلامتی است.
اصولاً یک لیزر و یا سامانهی لیزری نسبت به خطرات احتمالی که ممکن است به وجود آورد طبقهبندی میشود. بنابراین مبنای طبقهبندی خطرات شامل از توانایی پرتو لیزر یا پرتو لیزر انعکاسی در ایجاد آسیبهای بیولوژیکی در چشم و یا پوست هنگام استفاده از آن مطرح میشود.
از سویی لیزرها بر اساس مشخصات پرتو خروجی از آنها طبقهبندی ( اصطلاحاً کلاسبندی) میشوند، سپس برای هر کلاس لیزر، مجموعهای از استانداردها و معیارهای کنترلی تعریف میشوند، سپس برای هر کلاس لیزر، مجموعهای از استانداردها و معیارهای کنترلی تعریف میشود. مطابق استانداردهای ANSI لیزرها به چهار کلاس تقسیمبندی میشوند. این تقسیمبندی بر اساس توان و یا انرژی پرتو خروجی لیزر است و هر چه شمار کلاس لیزر بالا تر باشد، خطرات احتمالی ناشی از تابش پرتو آن نیز افزایش میابد.
البته اگر لیزر فقط بخشی از یک سیستم کاملتر و بزرگتر ( مانند دیسکگردان نوری) باشد، بهطوریکه پرتوی لیزر اولیه از درون سیستم خارج نشود و بهجای آن، احتمال گسیل یک پرتو ثانویه از دستگاه وجود داشته باشد. این پرتو ثانویه است که تعیین میکند آن دستگاه در کدام کلاس از بیزرها قرار گیرد.