مسعود تجریشی در نشست خبری با موضوع تشریح تکالیف دستگاه‌ها در اجرای قانون هوای پاک که امروز در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد،اظهار کرد: بسیاری از مواد مصوبه ۹۵ نیز نیاز به سیاستگذاری دارد که درصورت تحقق این امر امکان اقدامات مناسب ایجاد می‌شود.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: بسیاری از کشورهایی که طی سال‌های گذشته مشکل آلودگی هوا داشتند از دهه ۸۰ به این نتیجه رسیدند که باید بر اساس یک قانون جامع در این زمینه عمل کنند؛ قانونی که همه دستگاه‌ها را موظف به اجرای تکالیفی در زمینه کاهش آلودگی هوا کند.
وی با اشاره به تصویب قانون هوای پاک در مجلس شورای اسلامی و ابلاغ آن در مرداد ماه امسال گفت: بر اساس این قانون، وظایف کلیه دستگاه‌های اجرایی برای کاهش آلودگی هوا مشخص شده است. لازم به ذکر است که سازمان حفاظت محیط زیست یک دستگاه اجرایی نیست بلکه به عنوان یک نهاد حاکمیتی و نظارتی بر عملکرد دستگاه‌های مختلف در قبال قانون هوای پاک عمل می‌کند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه به منظور اجرای قانون هوای پاک باید آئین‌نامه‌هایی توسط دستگاه‌های اجرایی تهیه و تدوین شود، اظهار کرد: نظارت این سازمان بر روند اجرای قانون نیز بر مبنای این آئین‌نامه‌ها مشخص خواهد شد.
تجریشی در ادامه با اشاره به اینکه در سال‌های ۱۳۹۰، ۱۳۹۳ و ۱۳۹۵ سه مصوبه هیات وزیران در زمینه کاهش آلودگی هوا داشته‌ایم، اظهار کرد: این مصوبات به صورت تکاملی تعهدات دستگاه‌های مختلف را نسبت به کاهش آلودگی هوا مشخص کرده است. در مصوبه ۱۳۹۵ تقسیم بندی بین منابع متحرک و ثابت آلودگی هوا صورت گرفت و وظایف هر یک از دستگاه‌های اجرایی مشخص شد و سازمان حفاظت محیط زیست نیز وظیفه نظارت بر اجرای این مصوبه را بر عهده دارد.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه برخی اقدامات در همه کشورهایی که دچار آلودگی هوا هستند مورد توجه قرار می‌گیرد، گفت: با توجه به نمونه گیری‌های انجام شده در برخی از کلانشهرها و بررسی این نمونه‌ها به این جمع بندی رسیده‌ایم که در کلانشهرها سوخت، عامل اصلی تولید ذرات معلق است. در شهر تهران با توجه به مطالعات صورت گرفته، دلیل عمده آلودگی به ذرات معلق بر می‌گردد بنابراین مهمترین آلاینده تهران در شرایط حاضر ذرات معلق است که از احتراق ناقص و کیفیت نامناسب سوخت تولید می‌شود.
تجریشی با تاکید بر اینکه نظارت بر کیفیت سوخت تولیدی بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست است و طبق قانون این سازمان باید سه ماه یکبار سوخت توزیعی در کشور را مورد پایش قرار دهد،اظهارکرد: طی ماه‌های آذر و دی پایش کیفیت سوخت در کلانشهرها به جای سه ماه یکبار به هفته‌ای یکبار رسید.
در هر سال دو درصد افزایش مصرف سوخت داشته‌ایم
وی با اشاره به افزایش مصرف بنزین طی چهار سال اخیر افزود: در هر سال دو درصد افزایش مصرف سوخت داشته‌ایم. در فصل سرما در برخی کلانشهرها مثل تهران بروز پدیده وارونگی دما در کنار افزایش مصرف سوخت و پایداری هوا باعث افزایش آلودگی می‌شود.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: مهمترین مسئله آلودگی هوا ذرات معلق ناشی از مصرف سوخت است. این ذرات از طریق ریه وارد بدن و خون انسان می‌شوند و عوارض بهداشتی و سلامتی بسیاری در پی دارند.
به گفته تجریشی در شش ماهه دوم سال به دلیل بروز پدیده وارونگی دما شاهد تشدید آلودگی هوا هستیم. ذرات معلق می‌تواند ناشی از نیروگاه‌ها، فعالیت‌های صنعتی، سوخت زباله و خودروها باشد اما سوخت و احتراق ناقص عمده‌ترین بخش را در تولید ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون دارد.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: طی سال‌های گذشته توانستیم برخی آلاینده‌ها را مدیریت کنیم ولی در حال حاضر ذرات معلق مهمترین مسئله در آلودگی هوای شهرها به ویژه تهران است. مقدار ذرات معلق در تهران ۳۲ میکروگرم در متر مکعب است این در حالیست که استاندارد جهانی ۱۰ میکروگرم در متر مکعب است. بنابراین سه برابر حد استاندارد جهانی ذرات معلق در هوای تهران وجود دارد.
تجریشی اظهار کرد: اندازه گیری‌ها حاکی از آن است که از ۲۳ به بعد میانگین ذرات معلق افزایش می‌یابد که تردد وسایل نقلیه سنگین فرسوده علت عمده آن است.
وی ادامه داد: با توجه به ایمنی که وزارت راه در جاده‌ها در نظر گرفته تردد کامیون‌ها با عمر بالا در جاده‌ها ممنوع است. به همین علت کامیون‌های فرسوده به سمت شهر سرازیر شده‌اند همچنین در طول روز اتوبوس‌های فرسوده امکان تردد در شهر را دارند اما این دستگاه‌ها نیز امکان تردد در جاده‌ها را ندارند.بنابراین ناوگان اتوبوسرانی و کامیون‌ها سهم قابل توجهی در ایجاد ذرات معلق دارند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: بر اساس مطالعات سال ۱۳۹۵ سهم خودروهای سواری اعم از شخصی، ون و تاکسی در تولید آلودگی سه درصد است. علی رغم اینکه این دستگاه‌ها ۸۰ درصد ناوگان را تشکیل می‌دهند هچنین موتورسیکلت‌ها در تولید آلودگی ۱۲ درصد سهم دارند اما در این میان بیشترین سهم با میزان ۸۵ درصد متعلق به اتوبوس‌ها و کامیون‌ها است.
تجریشی تاکید کرد: بیشترین ذرات معلق در تهران از ناوگان فرسوده حمل و نقل و باری نشأت می‌گیرد بنابراین بر اساس یکی از مصوبات کارگروه کاهش آلودگی هوا تردد کامیون‌ها در سطح شهر تا نیمه بهمن ماه ممنوع شده است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به مصوبه سال ۹۴ برای وسایل نقلیه دیزلی اظهار کرد: بر اساس این مصوبه قرار شد وسایل نقلیه دیزل با استاندارد یورو۴ به علاوه فیلتر دوده وارد چرخه مصرف شود البته سوخت دیزل باید استاندارد و میزان گوگرد آن پایین باشد و در صورتی که خودروی دیزلی نو و استاندارد از سوخت مرغوب و با کیفیت استفاده نکند فیلتر دوده آن از بین می‌رود.
به گفته تجریشی وزارت نفت نمی‌تواند بیش از ۵۰ درصد از گازوئیل مورد نیاز ماشین آلات سنگین را با استاندارد یورو۴ تولید کند بنابراین اگر کامیون نیز نو باشد ولی سوخت، استاندارد نباشد به هدف اصلی که کاهش آلودگی هوا است دست نمی‌یابیم.
تجریشی با اشاره به اینکه وزارت نفت باید کریدورهای توزیع سوخت که به سمت شهرهای بزرگ هستند را شناسایی کند و در این مناطق تنها سوخت استاندارد ارائه دهد، گفت: وزارت نفت اعلام می‌کند که در شرایط کنونی امکان شناسایی این کریدورها و رساندن سوخت استاندارد را به این مناطق ندارد بنابراین به لحاظ اجرایی به دلیل نبود زیرساخت‌ها در زمینه تولید گازوئیل استاندارد با مشکلاتی روبرو هست
به منابع مالی برای تغییر سامانه انتقال گازوئیل نیاز است
وی ادامه داد: برای تغییر سامانه انتقال گازوئیل و ایجاد شبکه جدید احتیاج به منابع مالی داریم بنابراین وزارت نفت نمی‌تواند در کوتاه مدت نسبت به توزیع گازوئیل استاندارد در همه مناطق اقدام کند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه اظهار کرد: گزارش عملکرد دستگاه‌های مختلف در زمینه عمل به مصوبات و تعهداتشان را برای ارائه به رئیس جمهور و ریاست سازمان حفاظت محیط زیست آماده کرده‌ایم. بر اساس تصمیمات جدید دبیرخانه کارگروه کاهش آلودگی هوا به سازمان حفاظت محیط زیست منتقل شده است تا بتوانیم اجرای مصوبات کاهش آلودگی هوا را با جدیت پیگیری کنیم. در این شرایط سازمان حفاظت محیط زیست علاوه بر نظارت بر اجرای مصوبات باید راهکار اجرای قوانین و مسیر رفع موانع را نیز مشخص کند همچنین با کنسرسیوم ۱۳ دانشگاه برتر هم توافقنامه‌ای امضاء کرده‌ایم تا پشتوانه علمی و فنی را نیز فراهم کنیم.
تجریشی تاکید کرد: گزارش اقدامات دستگاه‌های مختلف در زمینه کاهش آلودگی هوا روی سایت سازمان حفاظت محیط زیست قرار خواهد گرفت تا همه مردم در جریان اقدامات دستگاه‌های اجرایی برای کاهش آلودگی هوا باشند.
وی با اشاره به برنامه جامع کاهش آلودگی هوای تهران، گفت: با توجه به مصوبات دولت، شهرداری تهران در زمینه کاهش آلودگی هوا برای تهران برش اقدامات را تدوین و مشخص کرده که طی پنج سال آینده با تامین منابع مالی چه اقداماتی می‌تواند برای کاهش آلودگی هوا انجام دهد همچنین در این برنامه اثربخشی اقدامات نیز به طور کمی تعیین شده است.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به پایش سوخت توزیعی در کشور اظهار کرد: بر اساس اندازه‌گیری‌ها آروماتیک سوخت در حد استاندارد است همچنین در صورت افتتاح کامل پالایشگاه ستاره خلیج فارس امکان توزیع سوخت استاندارد برای همه شهرها وجود ایجاد می‌شود. در حال حاضر طبق توافقی که با وزارت نفت داشتیم در کلیه کلانشهرها سوخت یورو۴ توزیع می‌شود اما سوخت سایر شهرها یورو۲ است.
ضرورت خروج ۱۰ هزار اتوبوس فرسوده از سامانه حمل و نقل عمومی
وی با اشاره به ضرورت نوسازی ناوگان فرسوده حمل و نقل عمومی به عنوان یکی از مواد مصوبه سال ۹۵ اظهار کرد: ۱۰ هزار اتوبوس فرسوده داریم که باید از سامانه حمل و نقل عمومی خارج شوند. در حال حاضر خوشبختانه بحث تامین اعتبار به شکل فایننس با سه کشور چین، ایتالیا و کره نهایی شده است و طی یک ماه آینده بحث نوسازی اتوبوس‌ها به طور دقیق مشخص خواهد شد.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به تولید،واردات موتور و خودروهای برقی به عنوان یکی از مواد مصوبه ۹۵ اظهار کرد: متاسفانه در این زمینه اقدام خاصی صورت نگرفته و این مصوبه اجرایی نشده است.
تجریشی در ادامه اظهار کرد: تا سال ۹۲، ۷۹۸۸ اتوبوس در شهر تهران وجود داشت که ۹۷ درصد آنها فرسوده هستند. سن فرسودگی اتوبوس‌ها هشت سال است همچنین بر اساس آمارهای این سال ۲۹ هزار و ۱۱۷ دستگاه کامیون در تهران تردد می‌کرد که بر اساس سن فرسودگی این کامیون‌ها - که ۱۵ سال است- ۳۴ درصد آنها فرسوده بودند. تعداد موتورسیکلت‌ها در تهران بیش از یک میلیون دستگاه برآورد شد که با توجه به سن فرسودگی آنها که پنج سال است بیش از ۸۰ درصد این دستگاه‌ها فرسوده هستند.
بررسی طرح یک ماهه تعطیلی مدارس این هفته در هیات دولت
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در مورد طرح پیشنهادی این سازمان مبنی بر تعطیلی مدارس در ۱۵ آذر تا ۱۵ دی ماه اظهار کرد: این طرح پیشنهادی برای مناطق سردسیر است و شامل همه مناطق کشور نمی‌شود. در هفته جاری این طرح در هیات دولت مورد بررسی قرار خواهد گرفت و بعد از تصویب دولت به مجلس ارائه می‌شود.
تجریشی در ادامه در مورد اجرای طرح ترافیکی جدید در تهران اظهار کرد: مدل طرح ترافیکی جدید خوب است اما قیمت‌گذاری عوارض موضوع حائز اهمیتی است که باید مورد توجه قرار گیرد. بر اساس نظر برخی کارشناسان این نحوه قیمت‌گذاری بازدارندگی ایجاد نمی‌کند بنابراین اصل مدل را قبول دارم اما باید اشکالات آن رفع شود.
به گفته تجریشی طبق بررسی‌ها ۲۰ کشور دنیا طرحی مشابه طرح ترافیکی جدید اجرا کرده‌اند که در ۱۶ کشور موفقیت آمیز بوده است و چهار کشوری که در اجرای این طرح موفق نبوده‌اند کشورهای آسیایی هستند.
وی تاکید کرد: کاهش آلودگی ناشی از اجرای طرح ترافیکی جدید باید توسط شهرداری و طبق مدل‌ها پیش بینی شود.
تجریشی با اشاره به بخشنامه اخیر رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مبنی بر ضرورت اطلاع‌رسانی دقیق از سوی بخش‌های مختلف این سازمان اظهار کرد: سیاست ما این نیست که اگر هوا آلوده باشد از اعلام آن خودداری کنیم بلکه سیاست ما آن است که مردم در جریان دقیق اطلاعات باشند.
وی با اشاره به اینکه عدم توفیق دولت‌ها طی سال‌های گذشته در زمینه کاهش آلودگی هوا باید مورد بررسی قرار گیرد، گفت: یکی از دلایلی که باعث شده در سال‌های گذشته موفقیتی در زمینه کاهش آلودگی هوا نداشته باشیم این است که برنامه‌ها به طور آرمان‌گرایانه تدوین و بدون توجه به منابع مالی و توان کشور تهیه شده است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه‌های مختلف توسعه‌ای اظهار کرد: ۲۴۰ پروژه منتظر ارزیابی زیست محیطی سازمان بودند که برخی از این پروژه‌ها مربوط به ۱۳ سال پیش بود. طبق قولی که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به رئیس جمهور داده بود قرار شد طی چهار ماه تعیین تکلیف این پروژه‌ها صورت گیرد. همین اتفاق هم افتاد و تعیین تکلیف بیشتر این پروژه‌ها تاکنون صورت گرفته است.
تجریشی تاکید کرد: سازمان حفاظت محیط زیست تاکنون به هیچ پروژه‌ای مجوز نداده است. تنها مجوزی که امروز قرار است صادر شود مجوز تاسیس یک نیروگاه در ساوه است.
به گفته وی تاکنون تنها تعیین تکلیف برای پروژه‌ها صورت گرفته و هیچ مجوزی از جمله مجوز انتقال آب داده نشده است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در پایان اظهار کرد: هفته هوای پاک با شعار «قانون هوای پاک، قانون نفس» از امروز آغاز شده است. برای اجرای قانون هوای پاک در دستگاه‌های مختلف باید به وظایف و تکالیف خود عمل کنند.