به گزارش سلامت نیوز، آرمان نوشت: این در حالی است که هم‌اکنون شرکت‌های تولید آسانسور و پله برقی غیراستاندارد همچون شرکت‌های دارای مجوز فعالیت می‌کنند و همین امر امکان بروز حوادث در آسانسور را چندین‌برابر می‌کند. بر اساس آمار در شهر تهران بیشترین حوادث در آسانسور به‌دلیل قطع برق شهر، نبود ژنراتور در ساختمان، مجهزنبودن آسانسور به سیستم black out، سوار‌شدن بیش از ظرفیت و پاراشوت كردن آسانسور، سرویس نکردن و نگهداری توسط مالكان، خریداری آسانسورهای ارزان‌قیمت و نامرغوب توسط مالكان، تعویض قطعات آسانسور با قطعات غیراستاندارد پس از خرابی و نداشتن مهارت كافی تكنسین آسانسور رخ می‌دهد.
بر اساس آمار 85درصد آسانسورهای نهادهای دولتی، عمومی و غیردولتی غیراستاندارد هستند. همچنین در بین شرکت‌های تولید‌کننده آسانسور فقط تعداد محدودی نامشان در سایت وزارت صنعت، معدن و تجارت درج شده و از متخصصان نصب آسانسور هستند. چندی پیش رئیس سندیکای پلهبرقی و آسانسور کشور گفت: «یک‌هزار و 300 شرکت در سندیکای آسانسور و پلهبرقی عضو هستند که برخی از این شرکت‌ها شرایط عضویت در سندیکا را ندارند.» محمدرضا زهره‌وندی با اشاره به وضعیت آسانسورهای کشور افزود: «90درصد آسانسورها در کشور گواهینامه استاندارد ندارند و حداقل ۵۰درصد آنها فرسوده و پرخطرند.» درضمن سندیکای آسانسور و پلهبرقی برای چندین‌بار اعلام می‌کند که آسانسورهای واحدهای مسکن مهر و بسیاری از ساختمان‌های دولتی در وضعیت خطرناکی به سر می‌برند و امکان هرگونه اتفاقی وجود دارد. همچنین بنابر آمار سازمان نظام مهندسی حوادث آسانسور پس از گازگرفتگی، دومین میزان کشته و زخمی را در کشور دارد.
آسانسور و حوادث تهدید‌کننده آن
اغلب حوادث در آسانسور به‌دلیل خطای تعمیركار در هنگام تعمیرات در آسانسورهای تك‌در و مكانیكی (قدیمی) و آسانسورهایی كه فاقد چشم الكترونیك هستند، روی می‌دهد. درعین‌حال سقوط افراد در داخل چاهك یا روی كابین آسانسور را می‌توان به‌دلیل پاره‌شدن كابل‌ها به دلایل مختلف همچون قفل‌نشدن در ورودی هنگامی كه آسانسور در طبقه توقف نكرده است و خطای تعمیركار آسانسور در هنگام تعمیرات دانست. در این شرایط، رعایت موارد ایمنی برای پیشگیری از وقوع حوادث راه‌حل مناسب‌تری است، چرا كه تنها با رعایت اصول و ضوابط معین می‌توان از بروز حوادث جلوگیری كرد.
وضعیت آسانسورها در شهرک‌های جدید
بر اساس قانون از سال ۱۳۸۰ به بعد اغلب آسانسورهای نصب‌شده در ساختمان‌ها برای گرفتن پایان کار ملزم به داشتن استاندارد آسانسور هستند، اما این قانون در پروژه‌های مسکن مهر اجرا نشد. در دولت احمدی‌نژاد، بسیاری از افرادی که این آسانسورها را نصب می‌کردند، در این رشته تخصصی نداشتند و حتی به‌منظور کاهش قیمت تمام‌شده از کابینت‌سازها یا افراد فعال در کارهای تاسیساتی برای نصب آسانسور استفاده شد. در این زمینه، سندیکای آسانسور و پلهبرقی به‌کرات اعلام کرده که آسانسورهای واحدهای مسکن مهر و بسیاری از ساختمان‌های دولتی در وضعیت خطرناکی به سر می‌برند و امکان بروز هرگونه اتفاقی در آنها وجود دارد.
300هزار دستگاه آسانسور و پلهبرقی در تهران
در ساختمان‌ها و آپارتمان‌های شهر تهران تعداد آسانسورها و پله‌برقی‌ها بیش از 300هزار دستگاه است. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده باید تاکید کرد که تنها 10درصد این آسانسورها استاندارد هستند. این آمار نشان می‌دهد هر لحظه خطر در کمین استفاده‌کنندگان از آسانسور است. حالا این حادثه می‌تواند گیرکردن چنددقیقه‌ای یا حتی چندساعتی در آسانسور یا حتی سقوط باشد. سالانه در تهران 100 حادثه منجر به فوت و نقص عضو شهروندان در آسانسورها ثبت می‌شود. در این میان، اغلب آسانسورهایی که شناسنامه‌دار می‌شوند، بر اساس قانون باید هر‌ساله مورد ارزیابی سرویسکاران و نصابان مجاز صنفی قرار گیرند تا نواقص احتمالی آنها برطرف شود. از سوی دیگر، اگر مدیران و مالکان ساختمان‌ها برای دریافت شناسنامه آسانسور اقدام نکنند، به‌طور مستقیم باید پاسخگوی حوادث احتمالی در آسانسورهای محل سکونت خود باشند.
با این تفاسیر در دی 95، رئیس اتحادیه صنف آسانسور و تولیدکنندگان و تعمیرکاران وسایل الکترومکانیکی تهران از مردم خواست هنگام ورود سرویسکاران و نصابان آسانسور به ساختمان‌ها، کارت اماکن آنها را درخواست کنند. علی اکبر ایلخانی از آمادگی این اتحادیه برای معرفی سرویسکاران و نصابان آسانسور دارای پروانه کسب و آموزش‌‌دیده به اداره اماکن خبر داد و گفت: «اغلب این افراد موظف هستند قبل از دریافت کارت اداره اماکن در آزمون‌های تخصصی و مهارتی این رشته شرکت کنند.» او هدف از اجرای این طرح را ارتقای دانش سرویسکاران و نصابان آسانسور دانست و افزود: «افراد موفق به دریافت گواهینامه مهارت از خانه مهارت اتحادیه به اداره اماکن معرفی می‌شوند.» با وجود قوانین متعدد برای ایجاد امنیت در آسانسورها و پله‌برقی‌ها، تاکنون از سوی هیچ‌سازمانی اقدامات ناشی از بازرسی در این زمینه انجام نشده است.
اغلب آسانسورهای تهران استاندارد نیستند
رئیس یکی از ایستگاه‌های آتش‌نشانی تهران درباره خطرات تهدید‌کننده در آسانسور به «آرمان» می‌گوید: یکی از خطرات شایع در استفاده از آسانسور سقوط است. برای مثال، برخی از شهروندان به‌دلیل بی‌توجهی به جلو با باز‌شدن در آسانسور به داخل می‌روند، اما در برخی مواقع فقط به‌دلیل فعالیت سنسورها در باز شده و کابین وجود ندارد. در این شرایط افراد در چاهک آسانسور سقوط می‌کنند. برات مرادزاده می‌افزاید: از دیگر خطرات آسانسور می‌توان به آینه‌های کارشده روی دیواره‌های آن اشاره کرد. در موقع سقوط آسانسور آینه‌ها شکسته و به سمت فرد پرتاب می‌شود. به‌گفته او برخی از شهروندان بیش از ظرفیت سوار آسانسور می‌شوند و این اقدام باعث توقف آسانسور در طبقات یا سقوط می‌شود.
این آتش‌نشان می‌افزاید: افراد در زمان حریق نباید سوار آسانسور شوند، چون در این شرایط آسانسورها عامل هدایت دود به طبقات بالا شده و دود در آسانسور باعث دودزدگی و خفگی فرد محبوس در آن می‌شود. مرادزاده درباره کم‌وکیف رعایت استاندارد و نکات ایمنی در آسانسورها می‌گوید: چندی قبل در یکی از دانشگاه‌های کشور آسانسور سقوط کرد و باعث مصدومیت چندین فرد شد. سازمان استاندارد ایران هم به‌دلیل بروز این حادثه اذعان کرد که 95درصد از آسانسورها از استانداردهای لازم برخوردار نیستند. در این وضعیت باید سازمان استاندارد درباره وضعیت آسانسورها و پله‌برقی‌ها پاسخگو باشد. او با بیان توصیه‌های ایمنی تاکید می‌کند: افراد در صورت سقوط باید محکم به دیواره‌های اطراف آسانسور چسبیده و پاهای خود را به سمت دو طرف حائل کنند تا در موقع سقوط به استخوان‌های پا آسیب وارد نشود. برای مثال، در برخی از حوادث سقوط آسانسور شاهد شکستگی و خردشدگی استخوان‌های ساق پای افراد هستیم.
در زمان گیرکردن در آسانسور چه کنیم؟
گیرکردن در آسانسور موضوع ناخوشایندی است که امروزه گریبانگیر بسیاری از افراد می‌شود و شاید خود ما هم روزی آن را تجربه کنیم، اما بهتر است قبل از رویارویی با این مشکل نکاتی را در این‌باره بدانید. همین که متوجه شدید آسانسور گیر کرده است، احتمالا وحشت می‌کنید. هرچند باید آرامش خود را حفظ کنید تا بتوانید درست فکر کنید. نفس عمیق بکشید و بدن خود را شل کنید. اگر در آسانسور تنها نیستید، وحشت شما دیگران را به وحشت می‌اندازد و هنگامی که چند فرد وحشت‌زده در شرایط نامناسب قرار می‌گیرند، ممکن است کارهای اشتباه و خطرناک انجام دهند. در صورتی که برق آسانسور خاموش شد و فضای داخل کابین تاریک بود، سعی کنید منبع نوری پیدا کنید. برای مثال می‌توانید از نور گوشی تلفن همراه خود استفاده کنید. گوشی خود را برای مدت طولانی روشن نگه ندارید، چون باتری آن تمام می‌شود، در حالی که شاید به آن نیاز داشته باشید. دکمه تلفن یا زنگ را فشار دهید.
اگر پاسخی نگرفتید، با گوشی خود تلفن کنید. اگر آنتن دارید، به آتش‌نشانی اطلاع دهید. باز هم چندین‌مرتبه دکمه زنگ را فشار دهید. دکمه باز‌شدن در را بفشارید. گاه با فشار دادن مجدد دکمه باز‌شدن در، در آسانسور باز می‌شود. ممکن است به‌نظرتان خنده‌دار بیاید، اما بسیاری از افرادی که فکر می‌کنند در آسانسور گیر کرده و خواستار کمک هستند، هنگامی که دوباره دکمه باز‌شدن در را فشار می‌دهند، در باز می‌شود. همچنین می‌توانید دکمه بسته‌شدن و دکمه یک طبقه پایین‌تر از جایی را که هستید، فشار بدهید. اگر نمی‌توانید از هیچ‌یک از روش‌های عنوان‌شده کمک بگیرید، سعی کنید توجه دیگران را جلب کنید. برای مثال با کفش خود یا اشیای دیگر به در آسانسور بزنید تا صدا ایجاد شود. فریاد نیز ممکن است، توجه دیگران را جلب کند، اما باید دانست که فریاد زدن زیادی باعث وحشت بیشتر فرد و اطرافیان می‌شود. ممکن است هنگامی که می‌خواهید خود را در چاله آسانسور بالا بکشید، دچار برق‌گرفتگی به‌واسطه سیم‌های برق روی دیوارها شوید. باید دانست فرد فقط در صورتی که در وضعیت بحرانی و خطر فوری قرار دارد، می‌تواند چنین ریسکی را انجام دهد. افراد باید بدانند که در این وضعیت بحرانی نباید سیگار کشیده و از کبریت استفاده کنند، چون ممکن است باعث روشن‌شدن هشدار آتش‌سوزی و متوقف‌شدن آسانسور شود.