مهتاب خسروشاهی: چشممان را نباید روی این واقعیت ببندیم که یکی از بزرگترین تفریحهای مردم دنیا و کشور خودمان، خوردن است. این که چه میخوریم و چقدر میخوریم،در درجه دهم اهمیت قرار دارد. به این دلیل که اغلب ما خوردن را بهعنوان راهی برای دریافت منابع غذایی مفید انتخاب نمیکنیم؛ بلکه میخوریم تا تفریح کرده باشیم.
به همین دلیل هم آمار اضافه وزن در کشور ما بهویژه دربین جوانان، نگران کننده است. در مطلبی که میخوانید، مقایسهای بین مصرف یک برش پیتزا با یک کاسه سالاد صورت گرفته است. شک نداریم که طعم پیتزا بسیار خوشمزهتر از یک کاسه سالاد پر از سبزی با مزه معمولی است، اما این بار مطلب را کامل بخوانیم و بعد تصمیم بگیریم این هفته، پایان هفته را چطور سالمتر بگذرانیم
پایان هفته است. چه چیزی بهتر از خوردن پیتزا و لذت بردن از طعم آن، اما همه ما از اثر منفی مصرف حتی یک برش از آن غافل هستیم. در این بررسی، پیتزای پپرونی به عنوان یکی از پیتزاهای مورد علاقه اغلب مردم دنیا انتخاب شده است.
اولین اثر پیتزا، روی مغز،احساس لذت ناشی از خوردن است، اما هرچه بیشتر میخورید، لذت و اشتهای اولیه بیشتر از بین میرود. دلیل آن سیر شدن نیست؛ بلکه اثر ترکیبهای پیتزا روی گیرندههای مغز است. علاوه براین که با مصرف پیتزا بهتدریج آنزیمها فعال شده و هیدرات کربن غیرطبیعی موجود در غذا به قند تجزیه شده و باعث بالا رفتن میزان قند خون به شکل کاذب میشود.
بالارفتن قند خون باعث بالارفتن فشار خون میشود. هرچند چربی و پروتئین موجود در پیتزا باعث تغییر در میزان قند خون میشود. در این فاصله زمانی میل به خوردن پیتزا کاهش مییابد. نفخ و احساس سیری مرحله بعدی خوردن پیتزاست. درواقع دستگاه گوارش به دلیل دریافت مواد غذایی نامناسب، گاز و نفخ ایجاد میشود. اگر در این شرایط، سریع غذا بخورید، میزان نفخ بیشتر است.
میزان هورمون « لپتین» افزایش مییابد. بالا رفتن میزان این هورمون در خون باعث ایجاد پیام سیری در مغز شده و شما را از خوردن باز میدارد. درواقع این هورمون باعث افزایش میزان جذب گلوکز خون توسط سلولهای بدن میشود. اگر این پیغام به هر دلیل دیر به مغز برسد - برای مثال طعم خوب پیتزا و میل به خوردن آن- گلوکز دریافت شده به شکل چربی در کبد ذخیره خواهد شد.
با خوردن زیاد از حد پیتزا، احساس امتلاء به شما دست میدهد. در این شرایط ترشح هورمون «گرلین»؛ هورمون گرسنگی، متوقف میشود. در این شرایط بدن به شیوه دیگری فعالیت خواهد کرد. بدن شما چربی را از تجزیه چربی موجود در پنیر به دست میآورد و محصول تجزیه چربی پنیر پیتزا را به خون وارد کرده و در نتیجه میزان «تریگلیسرید» خون افزایش مییابد. بالا رفتن این نوع چربی در گردش خون باعث افزایش خطر سکته قلبی ومغزی خواهد شد.
فشار خون بالا میرود. در افرادی که مستعد لخته شدن خون هستند، خطر این مساله افزایش مییابد. اما یک خبر خوشحالکننده اینکه به دلیل بالا بودن میزان هورمون «لپتین» یا همان هورمون سیری که درباره آن گفتیم، میل به خوردن مجدد ندارید. از آنجایی که بخشی از انرژی بدن از طریق مصرف گوشت هم فراهم شده است، بنابراین عارضه خوابآلودگی را کمتر تجربه خواهید کرد. اگر دریافت انرژی شما بیشتر از راه هیدرات کربن بود، دچار خوابآلودگی بیموقع میشدید.
حدود یک ساعت بعد از خوردن پیتزا، میزان قند خون به شکل سابق برگشته و با کاهش میزان قند خون فعالیت هورمون گرلین افزایش خواهد یافت. به همین دلیل دوباره احساس گرسنگی خواهید کرد. این جاست که با خوردن مجدد، زمینه افزایش وزن فراهم خواهد شد.
و بعد از مدتی
اگر تعداد دفعات خوردن پیتزا،زیاد نباشد؛شاید بتوان خطر همین یک بار را به جان خرید و مدیریت کرد. اما اگر این قضیه بارها در طول هفته تکرار شود، خطر افزایش فشار خون، اختلال را میزان قند خون، اضافه وزن، افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی دور از انتظار نیست.
شاید میزان کالری و ترکیبهای مضر بعضی پیتزاها کمتر یا بیشتر از این باشد، اما این پیتزا به عنوان شاخص درنظر گرفته شده است.