روزنامه جهان صنعت در ادامه می نویسد: آتش‌سوزی عصر چهارشنبه با انفجار در اثر نشت یکی از شیرهای برج تولید پارازایلین، که از بلندترین برج‌های پتروشیمی کشور است، آغاز شد. شامگاه چهارشنبه، فرماندار ماهشهر در گفت‌وگو با رسانه‌ها از مهار کامل آتش‌سوزی خبر داد و گفت شرایط به حالت عادی بازگشته و جای هیچ نگرانی نیست اما ظهر پنجشنبه مجددا خبر رسید با نشت نفتا از یک مخزن پتروشیمی و حرارت شدید باقی‌مانده در محل، آتش دوباره شعله کشیده و گسترش یافته است.
برخی مسوولان محلی با تکیه بر اعزام نیروهای آتش‌نشانی و بالگرد آبپاش، سعی در ایجاد آرامش در افکار عمومی داشتند اما خبرهای رسیده، حاکی است آتش‌سوزی تا اتمام مواد قابل اشتعال موجود در مخزن ادامه خواهد داشت. با وجود وعده‌های اولیه، چهار بالگرد و یک هواپیمای آبپاش سحرگاه ۱۸ تیر از تهران به ماهشهر اعزام شدند یعنی با گذشت دو روز از وقوع آتش‌سوزی.
این موضوع مورد اعتراض نماینده ماهشهر در مجلس شورای اسلامی نیز قرار گرفت. علی گلمرادی با حضور در محل آتش‌سوزی پتروشیمی بوعلی، گفت: نبودن حداقل یک فروند بالگرد امداد و نجات در تشکیلات منطقه ویژه برای حفظ سرمایه‌های موجود در مقابل حوادث، بی‌تدبیری مسوولان است.
در آخرین خبر از وضعیت تلفات و صدمات انسانی حادثه، رییس بهداشت و درمان صنعت نفت اهواز و ماهشهر از مصدومیت ٩ نفر حین اطفای حریق پتروشیمی بوعلی‌سینا خبر داد و گفت: «این افراد بلافاصله پس از مصدومیت با آمبولانس‌های مستقر در منطقه به درمانگاه سیار مرکز بهداشت و درمان صنعت نفت اهواز و ماهشهر در نزدیکی مجتمع پتروشیمی بوعلی سینا منتقل شدند.»
فرهاد کلانتری با اشاره به آماده‌باش کامل کارکنان مرکز بهداشت و درمان صنعت نفت اهواز گفت تاکنون شش نفر از مصدومان مرخص و دو نفر دیگر به صورت سرپایی و سطحی مداوا شدند و یک نفر دیگر هم به دلیل ضربه به زانو و مچ به بیمارستان اعزام شد.
وزیر نفت: حادثه بر اثر خرابکاری نبوده، بلکه دلایل فنی باعث بروز آن شده است
بیژن نامدارزنگنه پنجشنبه‌شب به ماهشهر سفر کرد. او ابتدا در منطقه ویژه پتروشیمی حاضر شد و از محل حادثه بازدید کرد. زنگنه با حضور در جلسه مدیریت بحران، روند عملیات را مورد بررسی قرار داده و فرمانده و جانشین فرمانده عملیات اطفای حریق را مشخص کرد، چراکه به گفته او تا پیش از آن عملیات مهار آتش‌سوزی فرمانده نداشته است.
وی به خبرنگاران گفت: تمام تلاش‌ها برای خاموش کردن آتش ادامه دارد ولی زمان دقیق آن مشخص نیست. زنگنه افزود: «این شایعات که حادثه پتروشیمی بوعلی سینا بر اثر خرابکاری بوده است، صحت ندارد، زیرا دلایل فنی باعث بروز این حادثه شد.» وزیر نفت همچنین شایعه تخلیه ماهشهر را رد کرده و گفت این شایعه صحت ندارد. او قول داد که تا خاموش شدن کامل آتش برای پشتیبانی و نظارت در منطقه می‌ماند.
حضور شخص وزیر در منطقه و پیگیری لحظه به لحظه جزییات حادثه از سوی او، از نظر ایجاد قوت قلب برای مردم منطقه و حمایت روحی ساکنان مناطق اطراف قابل تقدیر است اما در صورت مهار کامل آتش‌سوزی، باید تمام تبعات این حادثه را در وجوه مختلف آن و بدون چشم‌پوشی بررسی کرد از جمله می‌توان حدس زد که سوختن حجم بسیار زیادی از مواد شیمیایی و دود ناشی از آن برای سلامتی مردم منطقه خطرساز باشد. برای روشن شدن ابعاد موضوع با اسماعیل کهرم، مشاور رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت‌وگو کردیم. وی گفت: چنین حادثه‌ای باعث تاسف است؛ چه از منظر زیست‌محیطی، چه از نظر صنعت و چه از لحاظ هزینه آن.
وی در اعتراض به اظهار نظر مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان مبنی بر سمی نبودن دود حاصل از آتش‌سوزی گفت: آیا این شخص حاضر است خانواده خود را در معرض استنشاق چنین گازهایی قرار دهد؟ کهرم با ذکر مثالی افزود: «حتی آتش حاصل از سوختن چوب نیز برای سلامتی مضر است چون منوکسیدکربن و دی‌اکسیدکربن تولید می‌کند.»
سابقه زیست‌محیطی بندر امام همیشه خراب بوده است
کهرم با طرح این پرسش که چرا چنین حوادثی در جهان سوم اتفاق می‌افتد، گفت: آیا در این مرکز عظیم کسانی وجود ندارند که مترصد نشت شیر باشند و این اتفاق از چه زمانی آغاز شده که به اینجا رسیده است؟ او افزود: «فرض کنید مواد اولیه‌ای که در آتش سوخته، سمی نباشد. آیا در حال حاضر که آتش گسترش یافته و دود حاصل از سوختن ترکیبات مختلف منطقه را فرا گرفته، می‌توان گفت این گازها سمی نیست؟»
وی در ادامه ایران را هفتمین کشور تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای مانند منوکسیدکربن، دی‌اکسیدکربن و متان خوانده و گفت پتروشیمی‌ها دائما مواد زائدشان را در کوره‌های مخصوص می‌سوزانند و شعله حاصل به ۷۰ متر می‌رسد. به گفته او در پتروشیمی‌های سراسر کشور ۴۴-۴۵ کوره آلوده‌کننده هوا وجود دارد و گاز حاصل از فعالیت آنها آنقدر سمی است که در رتبه هفتم تولید گازهای گلخانه‌ای در جهان هستیم، آن هم در حالی که یک کشور صنعتی نبوده و به هیچ وجه با آلمان، فرانسه و ژاپن قابل مقایسه نیستیم.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست افزود: «حالا که پتروشیمی در آتش می‌سوزد، آیا می‌توان گفت ضرر آن کمتر از دود سوزاندن مواد زائد است؟ این طرز تلقی سهل‌انگاری است. رکورد بندر امام همیشه خراب و آلوده بوده است. مثلا گوگردی که از تصفیه نفت و بنزین تولید می‌شود را می‌فرستند به این بندر و بدون هیچ نوع حفاظ و بسته‌بندی در بندر رها می‌کنند. این گوگرد در آب ریخته می‌شود و آن را اسیدی می‌کند.»
کهرم گفت به شخصه شاهد بوده است که برای ارسال گوگرد به چین، با بیل مکانیکی و به روش مرسوم در 7۰- 6۰ سال پیش آن را بارگیری می‌کنند که در هر بار برداشت، حدود ۲۰ کیلوگرم آن به آب دریا می‌ریزد. به گفته او، اسیدی شدن آب دریا در نتیجه این اقدام باعث شده کیلومترها هیچ ماهی در آب دیده نشود. کهرم یادآوری کرد که در شرایط مشابه، کشورهای پیشرفته‌تر این مواد را در بسته‌بندی پلاستیکی صادر می‌کنند تا به محیط‌زیست آسیب نرسد.
او ادامه داد: «اکنون که انفجار رخ داده و مواد شیمیایی آتش گرفته، مطمئن باشید با ورود دوده به هوا و پس از چند ماه، کشاورزان هندوستان شاهد باران سیاه خواهند بود. زمین‌های کشاورزی منطقه پوششی از دوده خواهد گرفت. مردم زیر دست مهندس‌هایی که با حقوق نجومی‌شان نشتی را تشخیص نداده‌اند، خواهند مرد. مطمئن باشید.»
مردم مشتاق گزارش صادقانه هستند نه لاپوشانی
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست با یادآوری حمله صدام حسین به چاه‌های نفت کویت و آتش زدن آنها، گفت: پس از آن اتفاقا شاهد پدیده باران اسیدی در کشتزارهای هندوستان بوده‌ایم و اکنون نیز که باد غالب منطقه از سمت شرق است، دوده‌ها همراه باد بالا رفته و با سرعت ۱3۰ – ۱2۰ کیلومتر بر ساعت به سوی هندوستان خواهد رفت. او افزود: محیط‌زیست «چاردیواری اختیاری» نیست و بهای اشتباهات را مردم کشورهای دیگر می‌پردازند.
همچنین کهرم خواستار ارائه گزارش شفاف از حادثه آتش‌سوزی ماهشهر شده و گفت: «مردم مشتاق شنیدن یک گزارش صادقانه هستند نه لاپوشانی. بگویند نشت از کجا آمده و مقصر کیست؟ آیا کسی را نداشتند که مواظب این خطرات باشد؟ پتروشیمی بوعلی مسوول محیط‌زیست دارد و این شخص را می‌شناسم، چراکه در دوره دکترا شاگرد من بود.»
وی در پاسخ به سوالی درباره تاثیر واقعه آتش‌سوزی بر گرمای هوا و آلودگی منطقه که پیش از این نیز درگیر گرما و غبار و ریزگرد بود، گفت: «این موضوع صددرصد مشکلات فوق را تشدید خواهد کرد. گرما با ورود به اتمسفر به شکل مکانیکی دفع و در مناطق دیگر پخش می‌شود. گرما در منطقه نخواهد ماند و در افزایش دمای منطقه و سپس جهان، خصوصا در افزایش دمای آب‌های منطقه تاثیر خواهد گذاشت.»
به گفته کهرم تجهیز مجتمع‌های پتروشیمی به بالگرد آبپاش در جهان مرسوم است اما در ایران به دلایل مختلف بودجه کافی برای این امر اختصاص داده نمی‌شود. او در ادامه خاطرنشان کرد: «روزی مشخص می‌شود اثر تحریم‌ها چه بوده است. پتروشیمی‌ها وسایل اطفای حریق را به 10 برابر قیمت خریداری می‌کنند. این وسایل از آمریکا به کانادا رفته و با عبور از چند کشور به ترکیه و امارات می‌رسند تا ایران آنها را بخرد.»
وی همچنین گفت در نبود بالگرد مخصوص اطفای حریق، ارسال آن از پایگاه‌های نظامی اطراف نیز طول می‌کشد و مراحل اعزام و سوخت‌گیری احتمالی این بالگردها زمانبر است در حالی که آتش به سرعت گسترش یافته و اگر به آن فورا رسیدگی نشود مهارش دشوار خواهد شد. کهرم افزود: «آتش که گرفت، خشک و تر با هم می‌سوزد.»