طرح «صیانت و حفاظت از باغات و اراضی مزروعی شهر تهران» که به پیشنهاد کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران به صحن شورا رفته بود، با مخالفت جدی چهار عضو شورای شهر تهران، از جمله رئیس شورا، تصویب نشد و به چرخه بررسی در شورا بازگشت.
به گزارش «تابناک»، بر خلاف آمار و ارقام که حکایت از افزایش سرانه فضای سبز در تهران در سال های اخیر دارند، تعداد درختان پایتخت کاهش یافته و این روند کاهش ادامه دارد. آنقدر که پایتخت کشورمان با فاصله زیادی از سایر شهرها در پله نخست تخریب باغها قرار گرفته و روز به روز بر آپارتمانهایی که جای درختانش را میگیرند، افزوده میشود.
اوضاع به گونهای شده که پیشرو بودن تهران در عرصه نابودی باغات، به دیگر عرصهها نیز کشیده شده است؛ از جمله طرح ساخت «برج ـ باغ» که به نوعی در تهران باب شد و حالا نمونههای مشابهی از آن در برخی دیگر از شهرهای کشورمان در حال اجراست؛ طرحی که هرچند «باغ» در عنوان آن به چشم میخورد، در اصل نابودی کامل معدود باغهای باقی مانده در شهرهای دود گرفته و تبدیلشان به برجهایی گران قیمت و خوش نشین است.
در چنین شرایطی جای بسیار خرسندی دارد که میبینیم برخی از اعضای شورای شهر تهران دست به کار شده و طرحی در ده ماده با نام «صیانت و حفاظت از باغات و اراضی مزروعی شهر تهران» تدارک دیدهاند که میتواند به روند نابودی درختان تهران پایان دهد؛ طرحی که قصد دارد لایه باغات شهر تهران را به عنوان یکی از لایههای طرح تفصیلی این شهر تبدیل کرده و نه تنها مانع دخل و تصرف در آن شود، که مجموعه مدیریت شهری را ملزم به محافظت از آن کند.
رحمت الله حافظی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در این باره میگوید: «بر اساس این طرح، شهرداری تهران ملزم شده تا ضمن تکمیل سند اجرایی قانون حفظ و گسترش باغات، لایه باغات شهر تهران را به عنوان یکی از لایههای طرح تفصیلی تهیه کند، همچنین شهرداری تهران برنامه عملیاتی پنج ساله ادواری صیانت و گسترش فضای سبز باغات را همراه با تامین منابع تهیه و به شورا ارائه نماید».
او میافزاید: «در ماده چهارم این طرح آمده که هر گونه مداخله و صدور مجوز ساخت در باغات کمتر از ۵ هزار متر مربع در صورتی که اراضی فاقد فضای سبز تثبیت شده طبق طرح تفصیلی تهران باشد، فقط بر اساس ضوابط زیر پهنه سبز مسکونی (R۲۴۱) مجاز است. همچنین هرگونه مداخله و صدور مجوز ساخت در تمام باغات پراکنده بیش از ۵ هزار متر مربع صرفا در چارچوب G۲ امکان پذیر شود».
حافظی در ادامه با بیان اینکه مادههای دیگر این طرح در راستای حفظ، گسترش و صیانت از باغات است، میگوید: «شهرداری تهران بر اساس این طرح مکلف است به منظور حفظ باغات در محدوده شهر و تبدیل عرصه آنها به فضاهای سبز هر ساله مبلغی را در بودجه سنواتی سالانه شهر پیش بینی کند»؛ گزارهای که به معنای خارج کردن شهرداری از موضع انفعال در قبال باغهای در حال تخریب در پایتخت دود گرفته و آلوده و حضور فعال مجموعه مدیریت شهری در حراست و حفاظت از باغهای باقیمانده در سطح شهر است.
افقی امیدبخش که البته چندان مورد تأیید رئیس شورای اسلامی شهر تهران و برخی دیگر از اعضای این شورا نیست، آنقدر که به مخالفت جدی با این طرح پرداختهاند و مانع از تصویب آن شدهاند؛ مخالفت قدرتمندانهای که مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، محمد سالاری، رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی، احمد دنیامالی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل، اسماعیل دوستی عضو کمیسیون عمران و حبیب کاشانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران در مقابل این طرح از خود نشان دادند.
این در حالی است که به گفته حافظی، بیشترین دلیل مخالفت این اعضا با طرح صیانت و حفاظت از باغات تهران، به ماده ۴ این طرح برمیگردد؛ یعنی مادهای که اگر مصوب شود، ساخت و ساز در باغهای با متراژ کمتر از ۵ هزار متر را بسیار محدود خواهد کرد و مانع از چنگ اندازی سودجویان به این عرصههای بیپناه برای ساخت و ساز خواهد شد.
اینجاست که مخالفت برخی اعضای شورا با این طرح شائبه برانگیز به نظر میرسد، به ویژه زمانی که میبینیم رئیس شورا که جدیترین مخالف این طرح است، به جای بیان چرایی مخالفتش با این طرح، از ضرورت نهادینه شدن فرهنگ مراقبت از باغها در جامعه سخن میگوید و در ادامه تأکید دارد که اگر اشکالی در عرصه حفاظت از باغها به چشم میخورد، ناشی از بد اجرا کردن قوانین موجود در این خصوص است نه چیز دیگری!