محمدرضا شریفیان در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس سلامت خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه خراسان، در خصوص اینکه چه علائمی باید فرد را نگران کند که گوشش از طریق استفاده از هندزفری آسیب دیده است، عنوان کرد: اولین علامت در فرد ممکن است کم‌شنوایی نبوده و فرد فقط در گوش خود صدای زنگ یک یا دو طرفه احساس کند و پس از این مرحله فرد به تدریج احساس می‌کند که شنوایی آن کم شده است. در صورتی که این کم شنوایی خیلی شدید شود، ممکن است مشکلاتی مانند سرگیجه و سردرد ایجاد شود.
وی با اشاره به اینکه آسیب استفاده از هندزفری به سن فرد بستگی دارد، تصریح کرد: افراد زیر 17 سال حساس‌تر بوده و گوش آنان نسبت به صدا آسیب‌پذیرتر است. همچنین در افراد بالای 40 سال نیز که به تدریج پیرگوش می‌شوند این آسیب‌ها بیشتر است.
شریفیان تصریح کرد: متاسفانه در جوامع امروزی استفاده از هندزفری، تلفن همراه و موزیک‌های بلند در مراسم و خودروی شخصی شایع شده است که شدت این صداها گاهی فراتر از طاقت گوش یعنی بیش از 90 یا حتی 100 دسی‌بل است.
این متخصص گوش و حلق و بینی با بیان اینکه صداهای عادی مانند صحبت کردن، حدود 60 دسی‌بل و قابل تحمل برای گوش است، اظهار کرد: هندزفری باید با شدت متعارف کمتر از 80 دسی‌بل و حداکثر مدت زمان استفاده 45 دقیقه باشد و بیشتر از آن مجاز نیست، اگر در طول روز و غیرمداوم استفاده شود، باید کمتر از هفت ساعت استفاده شود.
شریفیان با بیان اینکه گوش برای خود مکانیزم دفاعی دارد که از آن در مقابل صداهای بلند حفاظت می‌کند، اظهار کرد: همچنین یک‌سری مکانیزم‌های دفاعی در گوش وجود دارد که با انقباض عضلات کوچکی که در آن است و کاهش میزان شدت صوتی که به حلزون می‌رسد، می‌تواند تا حدودی از بروز آسیب‌ها جلوگیری کند. اما وقتی شدت صوت از حدی بالاتر برود مکانیزم‌های دفاعی خیلی کارآمد نخواهند بود و ممکن است به دو شکل موجب آسیب گوش شود.
وی در خصوص دو نوع آسیب رسیدن به گوش، عنوان کرد: در صورتی که یک صوت با یک شدت صدای انفجاری به گوش برسد که معمولا صداهایی بالاتر از حدود 100 دسی‌بل بوده، ممکن است منجر به تخریب عصب شنوایی شود.
وی با بیان اینکه نوع دیگر آسیب به گوش به طور مزمن است، افزود: به عنوان مثال اگر فرد به طور مزمن در معرض صداهای بلند قرار گیرد، مانند کسانی که در کارخانه‌های ریسندگی و صنعتی کار می‌کنند یا کسانی که به طور مداوم از هندزفری استفاده می‌کنند که در این صورت اگر شدت صوت از 80 دسی‌بل بالاتر باشد و فرد به طور مزمن در معرض این صداها قرار گیرد، دچار آسیب در ناحیه گوش می‌شود.
مدیرگروه گوش، حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: آسیب نوع مزمن مانند شکل اول حاد نیست، یعنی فرد ممکن است در وهله اول متوجه آن نشود، اما به مرور اثرات خودش را می‌گذارد؛ مثلا در یک بازه زمانی شش ماهه، یک ساله و حتی دو ساله فرد احساس می‌کند که دچار کم‌شنوایی شده است.
وی با توجه به اینکه دسی‌بل یک واحد لگاریتمی است و هر یک دسی‌بل معادل یک انرژی است که به پرده گوش وارد و بعد به گوش منتقل می‌شود، افزود: با افزایش شدت صوت حتی به مقدار ناچیز، سطح انرژی که به گوش می‌رسد و موجب صدمه به عصب شنوایی و حلزون شنوایی می‌شود به مراتب بیشتر از چیزی است که فکر می‌کنیم و هرچه بالاتر برود درصد انرژی شدیدتر و درجه تخریب آن روی سیستم عصبی و حسی گوش بیشتر خواهد شد. صداهایی که ما در معرض آن هستیم مانند صحبت کردن و صداهای عادی که با آن سر و کار داریم، معمولا شدتی زیر 80 دسی‌بل دارند.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: جوانان ما باید شدیدا به این موضوع آگاهی و دانش داشته باشند که صداهای بلند همیشه طوری نیست که به طور ناگهانی اثر خودش را بگذارد و فرد متوجه افت شنوایی شود و متاسفانه بیشتر وقت‌ها به تدریج اثر خودش را خواهند گذاشت؛ به طوری که برای فرد محسوس نیست و وقتی متوجه می‌شود که به طور مثال دچار حدود 30 دسی‌بل افت شنوایی شده است.
شریفیان ادامه داد: این افت شنوایی می‌تواند در زندگی روزمره فرد تاثیر سوء بگذارد، در روابط و کار وی نیز نتایج منفی داشته باشد و حتی موجب معلولیت شود؛ بنابراین بیشترین صوتی که به فرد می‌تواند برسد حداکثر 80 دسی‌بل است و بیشتر از آن سبب آسیب به گوش می‌شود.
وی عنوان کرد: به جوانان توصیه می‌کنیم که مواظب سلامتی خود باشند، زیرا یکی از مشکلاتی که در جامعه با آن مواجه هستیم، آلودگی صوتی است که نه تنها موجب مشکلات سیستم شنوایی می‌شود، بلکه مشکلاتی در سیستم عصبی انسان‌ها مانند کج‌خلقی، حساسیت و کم طاقتی را بر جای می‌گذارد، از لحاظ روحی و روانی نیز دچار آسیب می‌شوند و حتی مشکلات گوارشی و عصبی ایجاد می‌کند، خیلی از مشکلات دیگر مربوط به آلودگی صوتی در محیط‌های صنعتی روز به روز بیشتر می‌شود. بنابراین افراد باید مواظب سلامتی خود باشند.