در یك كلینیك مراقبتهای قبل و بعد از بارداری، زن جوانی كه در انتظار به دنیا آمدن نخستین فرزندش، می گوید: "از زایمان طبیعی تنها صحنه های جیغ و فریاد زن و دردی كه می كشد در خاطرم هست. واقعاً زایمان طبیعی مثل شكنجه است."
حالا او با انتخاب زایمان به شیوه سزارین از تصور روزی كه وضع حمل خواهد كرد، خوشحال و هیجان زده است و ادامه می دهد: " این طوری نه خودم اذیت می شوم و درد می كشم و نه اطرافیانم به زحمت می افتند. با پای خودم به بیمارستان می روم و مثل زایمان طبیعی به بچه هم فشار نمی آید."
این زنان در مقایسه با زنان پیش از خود چه تفاوتی كرده اند؟!
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه همدان، به نظر می رسد با وجود شیوه های نوین پزشكی، زنان دیگر حاضر به تحمل درد و رنج زایمان طبیعی نیستند. به این ترتیب شاید به زودی پرونده زایمان طبیعی برای همیشه بسته شود و از آن فقط خاطره ای در نقل و قول های مادران و مادربزرگها باقی بماند!
عارضه زایمان طبیعی بسیار كمتر از سزارین است
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران گفت: برنامه اول هر متخصص زنان این است كه مادران باردار زایمان طبیعی داشته باشند.
دكتر "اشرف السادات جمال" در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه همدان، افزود: زایمان سزارین زمانی پیشنهاد می شود كه مادر نزدیك زمان زایمان احساس كند كه بچه از سر نباشد و از پا وارد شود، بچه خیلی بزرگ باشد و لگن مادر تنگ باشد، بچه خیلی كوچك باشد، درد زایمان برایش مناسب نباشد، جفت اش جلوی راه باشد، زجر جنین داشته باشد، ضربان قلبش اختلال داشته باشد یا دچار برخی بیماریهای قلبی باشد یا بیماری صرع دارد و پزشك معالج تشخیص می دهد، درد زایمان نداشته باشد، در غیر این صورت برای تمام زنان برنامه ریزی می شود كه زایمان طبیعی داشته باشند.
وی ادامه داد: زایمان طبیعی نیز به شرطی انجام می شود كه خانمها نكاتی را از جمله نداشتن وزن بالا، داشتن تحرك، در صورت امكان شركت در كلاسهای دوره زایمان، انجام ورزشهای دوره زایمان برای آگاهی از طرز نشستن، سرپا ایستادن را رعایت كنند و به گونه ای نباشد كه اصلا خم و راست نشوند و خود مادران هم دوست داشته باشند كه زایمان طبیعی كنند.
دكتر جمال اظهار كرد: ممكن است زنان نخواهند درد زایمان را متحمل شوند، اما باور و عقیده ما بر این است كه در فرهنگ ما زایمان طبیعی مناسب تر است به شرط اینكه مادران با روشهای مقابله با استرس در زمان زایمان آشنا باشند، نترسند و اضطرابی نباشند، چراكه پزشك، زایمان شخصیت اضطرابی را به علت هماهنگ نبودن دردهای زایمان، نمی تواند انجام دهد.
وی تصریح كرد: پزشك در صورتی كه احساس كند مادر نمی تواند زایمان كند، پیشنهاد سزارین می دهد وگرنه آنها را تشویق نمی كنند كه زایمان سزارین انجام دهند، چراكه باید با صبر و بردباری منتظر فرارسیدن زمان درد زایمان باشد تا آغاز شود كه همان زایمان ایمن و فیزیولو یك (بدون مداخله) است و هیچ منعی ندارد.
این متخصص زنان و زایمان در ادامه بیان كرد: نمی توان زایمان طبیعی و سزارین را با یكدیگر قیاس كرد، اما می توان گفت عوارض زایمان سزارین به گونه ای است كه باعث چسبندگی های بعدی جفت می شود و عوارض زایمان طبیعی نسبتا كمتر است.
وی اضافه كرد: نمی گوییم زایمان سزارین برای نوزاد با تولد سریع دارای مزیت است، چراكه اگر قلبش خوب كار كند، همه چیز رو به راه باشد و افت صدای قلبی نداشته باشند، مشكلی نیست كه به صورت طبیعی زایمان داشته باشد.
دكتر جمال با بیان اینكه فرهنگ نیز در انتخاب نوع زایمان بسیار دخیل است، اما در حال حاضر در همه جای كشور آمار سزارین یكسان است، عنوان كرد: مادران باید شجاع باشند، درباره نوع زایمان خود مطالعه داشته داشته و در كلاسها شركت كنند.
بهترین و كم عارضه ترین زایمان، روش زایمانی خلقت است
متخصص زنان و زایمان و دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهران نیز گفت: روش زایمانی كه خلقت درست كرده، همواره بهترین و كم عارضه ترین راه است.
دكتر "ثریا صالح كرگری"، افزود: زایمان طبیعی همیشه ایمن ترین روش است به شرط اینكه مادر و یا جنین مشكل خاصی نداشته باشند، در غیر این صورت زایمان به روش سزارین پیشنهاد می شود.
وی ادامه داد: باید همواره در نظر داشته باشیم روشی كه برای یك بیمار بهتر بوده به این معنا نیست كه آن روش برای تمام بیماران مناسب است، پس باید برای هر خانم بارداری با توجه به شرایطی كه دارد، بهترین روش را برگزید.
دكتر صالح كرگری اظهار كرد: در بعضی كشورهای دنیا قانونی وجود دارد كه زنان باردار دارای حق انتخاب روش زایمان هستند، در صورتی كه در كشور خودمان اطلاع دقیقی ندارم كه چنین قانونی وجود داشته باشد، اما من شخصا بنا به درخواست مادر، سزارین انجام نمی دهم.
وی تصریح كرد: اگر نوع زایمان وابسته به فرهنگ باشد، باید گفت اگر این فرهنگ از خارج بیاید آنجا بیشتر زایمان طبیعی انجام می شود تا سزارین، اما اگر تغییرات فرهنگی مطرح است با اطلاع رسانی دقیق از طریق شبكه تلویزیونی و رادیویی می توانیم در جهت اصلاح آن عمل كنیم.
این متخصص زنان و زایمان عنوان كرد: سزارین یا زایمان طبیعی به گونه ای نیست كه برای جنین مشكل خاصی ایجاد كند، اما مادری كه جنینش دچار مشكل شده اگر سزارین كند، به نفع نوزادش است؛ به طور كلی زایمان طبیعی یا سزارین اگر با اندیكاسیون درست انجام گیرد نباید برای نوزاد مشكل خاصی به وجود آورد.
زایمان طبیعی و سزارین مكمل یكدیگرند
استادیار زنان دانشگاه علوم پزشكی و فلوشیپ پرناتولوژی بیمارستان فاطمیه همدان نیز گفت: همیشه سزارین راه فرار نیست، چراكه همواره روشهایی وجود دارد كه اگر فرد مداخله نكند و سرازین انجام ندهد، زایمان طبیعی هم می تواند به نجاب مادر كمك كند.
دكتر "شهره علی محمدی" به ایسنا، افزود: اگر به سمت زایمان طبیعی پیش برویم به سلامت جامعه كمك خواهیم كرد و ما همیشه دوست داریم نوزاد به صورت كاملا سالم و بدون مشكل به دنیا بیاید.
وی با بیان اینكه زایمان طبیعی و سزارین مكمل یكدیگرند، اظهار كرد: هر وقت برای مادر یا جنین احساس خطر كردیم، تصمیم به ختم حاملگی به طریق سزارین می گیریم.
وی تصریح كرد: جامعه از ما انتظار دارد مادر و نوزاد سالم باشند و از ما نمی پذیرند كه زایمان به صورت سزارین یا طبیعی سبب ایجاد مشكل در نوزاد یا مادر شود.
دكتر علی محمدی عنوان كرد: صحبت بیشتر با مادران، فراهم كردن امكانات فراوان در اتاقهای زایمان، حمایت از مادر در زمان كشیدن درد زایمان و كسب تجربه با مطالعه مادران باردار قبل از بارداری از جمله مواردی است كه باعث كاهش استرس در وی می شود و زایمان طبیعی را به راحتی می پذیرد.
وی در ادامه بیان كرد: زمانی گفته می شد سزارین مد شده است، اما امروزه یك مادر باردار می گوید نمی خواهم درد بكشم كه این امر نیازمند فرهنگ سازی است چراكه باید یادمان باشد هیچ وقت آدم با كشیدن درد لذت نمی برد مگر اینكه انگیزه قوی داشته باشد و ما باید به طرق مختلف در جهت كاهش سایر دردهای وی كمك كنیم تا درد زایمان برایش قابل تحمل شود.
این استادیار دانشگاه علوم پزشكی همدان تاكبد كرد: مادری كه در خانه دارای هزاران درد است، بسیار مشكل است كه این درد را نیز تحمل كند و این درد به سایر دردهایش افزوده شود.
وی با بیان اینكه روشهای زایمانی، كاهش درد در زایمان است، افزود: زایمان فیزیولوژیك به این صورت است كه ما مداخله ای نداشته باشیم چراكه مداخله همواره مشكل ساز است.
تاكنون ۱۷۷ فقره پرونده شكایت به نظام پزشكی همدان رسیده است
دادستان نظام پزشكی استان همدان گفت: با بررسیهای انجام گرفته در رابطه با شكایات صورت گرفته از سال ۸۴ به نظام پزشكی همدان دریافتیم ۱۷۷ فقره پرونده در دادسرای انتظامی بررسی شده كه خوشبختانه از این بین ۱۱۹ فقره به توافق و منع تعقیب ختم شده و ۵۸ پرونده كیفر خواست خورده است.
به گزارش ایسنا، دكتر "سیدمحسن موسوی"، افزود: یكی از رسالتهای نظام پزشكی این است كه سعی در كاهش شكایات داشته باشد، چراكه یكی از وظایف این سازمان حفظ شئونات شاغلان در حرفه پزشكی است.
وی اعلام كرد: در سالیان اخیر روز به روز به تعداد شاكیان افزوده می شود كه از علل آن افزایش تعداد جامعه پزشكی، افزایش آگاهی مطالبات مردم نسبت به حق و حقوق خود، عدم رضایت از كیفیت و نتیجه كار، عدم توضیح كافی برای بیمار از نظر عوارض احتمالی و مسائل مالی و عدم رعایت تعرفه هاست.
دكتر موسوی ادامه داد: رعایت اخلاق پزشكی در برخورد پزشك با بیمار یا همراه وی بسیار مهم است چراكه تحریك آنان توسط پزشك یا اخیرا وكلا ۵۰ درصد شكایات ما را تشكیل نمی دهد، به عبارت دیگر" ۵۰ درصد شكایات، از ماست كه بر ماست"!
وی اظهار كرد: آنچه مسلم است در این چند سال تقریبا از زایمان طبیعی تعداد شكایات بسیار اندك بوده كه اكثرا سرانجام خوبی داشته، اما شكایات در پروسه های جراحی خیلی بیشتر بوده و در سزارین جراحی منجر به مرگ مادر بیشتر است.
نقش پرستار در تیم پزشك خانواده كمرنگ است
رییس سازمان نظام پرستاری استان همدان نیز گفت: در یك دوره ۱۰ تا ۲۰ ساله آمار سزارین افزایش یافته است و برای تحلیل این فرآیند نیازمند مبنای علمی هستیم.
"ایرج عشوندی"، به ایسنا، گفت: در تیم پزشك خانواده نقش پرستار حذف یا كمرنگ شده است، در حالی كه قبل و بعد از زایمان علاوه بر نقش پررنگ ماماها، پرستار هم نقش اساسی دارد.
وی اضافه كرد: ما تعریف مشخصی از وظیفه پرستار نداریم، اما به دنبال برگزاری كارگاههایی برای پرستاران هستیم تا وظایف آنها مشخص شود، چراكه زمانی كه قصوری مشاهده می شود، نماینده ای از پرستاران در آنجا حضور ندارد.
اعمال جراحی به ویژه سزارین نیازمند دریافت برائت و رضایت از بیمار است
مدیركل پزشكی قانونی استان همدان نیز گفت: قصور زمانی مطرح است كه بیمار تحت نظر پزشك مربوطه بوده یا درمان انجام شده خارج از موازین علمی یا عارضه ای برای بیمار ایجاد شده باشد كه در رابطه با عمل سزارین نیز باید این امر اتفاق بیفتد تا قضیه قصور مطرح شود.
دكتر "علی احسان صالح" به ایسنا، اظهار كرد: در رابطه با اخذ برائت و رضایت، قوانین مختلفی وجود دارد، اما در مجموع وقتی بیماری به ما مراجعه می كند باید از وی رضایت گرفته شود تا بتوانیم كاری برایش انجام دهیم.
وی تصریح كرد: در اعمال جراحی باید از بیمار برائت و رضایت گرفته شود، مگر در اعمال اورژانسی كه امكان این امر وجود ندارد اما اگر فرصت كافی وجود دارد باید رضایت نامه از خود بیمار یا ولی دم گرفته شود و در برخی موارد اخذ رضایت از شوهر لازم است.
گزارش از: سمیرا معارفی، خبرنگار ایسنا، منطقه همدان