سرآمد بودن ما در آمار تصادفات رانندگي در دنيا از وضعيت اسفباري حكايت مي‌كند كه هر قدر هم كارشناسان اصرار كنند قسمت اعظم مشكل را به دوش عامل انساني بيندازند، اما باز هم نمي‌توان نقش عوامل ديگر را در اين زمينه انكار كرد. اين مساله به ويژه در جاده‌هاي كوهستاني غرب كشور كه وضعيتي غيراستاندارد و بسيار بد دارند بيش از هر جايي پيداست و نقش عامل جاده‌اي را در تصادفات به مراتب بيشتر از عامل انساني است. موقعيت مرزي راه‌هاي غربي كشور و برنامه‌هاي توسعه‌اي مانند سدسازي و گردشگري حجم رفت و آمدها را به اين مناطق چندين برابر كرده و اين در حالي است كه حداقلي‌ترين اعتبار براي مرمت جاده‌ها در نظر گرفته مي‌شود.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه آرمان در ادامه نوشت: تصادفات رانندگي در كشور ما همواره يكي از علل اصلي مرگ و مير به شمار مي‌رود كه هر چند هر ساله بهبود‌هايي در اين زمينه به دست مي‌آيد ولي آمارها در مقايسه با دنيا همچنان از وضعيت ناگواري حكايت دارند. در سال 93 علت مرگ 16 هزار و 872 نفر در كشور ما تصادفات رانندگي بيان شده كه اين بدان معناست كه روزانه 46 ايراني جان خود را در تصادفات از دست مي‌دهند. شايد در سال‌هاي اخير با اقدامات صورت گرفته رقم تصادفات كاهش يافت اما زماني كه آمار تصادفات كشور را با آمار جهاني مقايسه مي‌كنيم رقم فاجعه‌باري به دست مي‌آيد. آمارها نشان مي‌دهد در دنيا به ازاي هر ۱۰ هزار خودرو حدود ۹ نفر كشته مي‌شوند، در حالي كه در ايران به ازاي اين تعداد خودرو، ۳۷ تن كشته مي‌شوند. در علت‌يابي تصادفات رانندگي به سه عامل نا امن بودن جاده‌ها، غيراستاندارد بودن خودروها و بي‌احتياطي عامل انساني اشاره مي‌شود كه در اين بين بسياري از كارشناسان نقش بيشتر را به عامل انساني مي‌دهند. با اين وجود نقاطي در كشور ما وجود دارند كه حوادث جاده‌اي در آنها تنها يك عامل اصلي دارد و آن ناايمن بودن جاده‌هاست. جاده‌هايي وجود دارند كه گذاشتن نام جاده‌هاي مرگ به آنها كاملا بر حق است و رانندگي در اين جاده‌ها گاو نر مي‌خواهد و مرد كهن!
جاده‌هايی كه لقب مرگ دارند
جاده‌هاي مرگ همان جاده‌هاي كوهستاني در كشور ما هستند كه در دل كوه‌ها حفر شده‌اند و پيچ‌هاي خطرناك، خطر ريزش بهمن و سنگ و سقوط در دره تنها بخشي از خطرات رانندگي در اين جاده‌هاست. به احتمال زياد اين توصيف اوليه در ذهن بسياري از ايرانيان جاده چالوس را تداعي خواهد كرد، اين تداعي با توجه به موقعيت اين جاده كه يكي از محورهاي اصلي مسافرت به يكي از خوش آب و هواترين نقاط كشور است كاملا درست است. اما جاده‌هاي ديگري در كشور ما وجود دارند كه وضعيت آنها به مراتب چندين برابر جاده چالوس خطرناك‌تر است. منطقه كوهستاني هورامان كه در غرب كشور جاي دارد و در دو استان كرمانشاه و كردستان قرار گرفته است بدترين وضعيت جاده‌اي كشور را دارد. جاده‌هاي پرپيچ و خم و ناهموار، آسفالت نبودن بخشي از جاده‌ها و آسفالت نامناسب بخشي ديگر، كمبود حفاظ‌ها و علائم ايمني و هزار و يك مشكل ديگر اين جاده‌ها را به يكي از حادثه‌خيزترين مناطق كشور تبديل كرده است. با توجه به پربارش بودن اين منطقه هر ساله در فصل سرما اخبار مختلفي از بسته شدن جاده‌ها به دليل بارش برف سنگين به گوش مي‌رسد و تعداد زيادي از مردم در برف گير مي‌كنند. با توجه به اينكه اين منطقه موقعيتي مرزي دارد و يكي از محورهاي مواصلاتي به كشور عراق است و از سوي ديگر با توجه به سدسازي‌هاي گسترده در آن، حجم رفت و آمدها در اين منطقه چندين برابر شده و مشكلات هم به همين ميزان افزايش يافته‌اند.
خراب، داغان، زشت و بسيار بد...
راه‌هاي ارتباطي شهرهاي مختلف اين منطقه با يكديگر وضعيت نامناسبي دارند و بسياري از جاده‌هاي روستايي هم كه هنوز روي آسفالت نديده‌اند و همچنان با روي خاكي روزگار مي‌گذرانند. جاده نوسود به پاوه يكي از خطرناك‌ترين جاده‌هاي اين منطقه است كه به دليل موقعيت مرزي هر روز تعداد زيادي تريلي سنگين از اين جاده عبور مي‌كنند، از سوي ديگر ساخت سد داريان و سد هيروي در اين منطقه رفت و آمدها را چندين برابر كرد، از آنجا هم كه اين منطقه از نظر آب و هوايي يكي از زيباترين مناطق كشور است هر ساله رقم قابل توجهي از مسافران راهي اين منطقه مي‌شوند. تمامي اين عوامل دست به دست يكديگر داده‌اند و باعث شده‌اند كه جاده‌هاي اين منطقه تبديل به يكي از خطرناك‌ترين جاده‌هاي كشور براي رانندگي شوند و هر ساله رقم بالايي از تصادفات در اين منطقه اتفاق افتد. «وضعيت جاده خراب، داغان، زشت و بسيار بد است.» اين توصيف سروش محمدي راننده 23 ساله از وضعيت جاده نوسود - پاوه است. او با بيان اينكه آن‌قدر وضعيت بد است كه نمي‌دانم از كجايش بگويم به «آرمان» مي‌گويد: «پيچ‌هاي ناهموار و تند، دست‌اندازهاي ناهمگون و چاله‌ها و گودي‌هايي كه دمار از روزگار راننده و اتومبیل درمي‌آورند تنها بخشي از مشكلاتي هستند كه هر ساله تعداد زيادي از مردم منطقه و مسافران را به كام مرگ مي‌كشانند.» او تعداد زيادي از سوانح جاده‌اي اين منطقه را مشمول حال مسافراني مي‌داند كه راه را بلد نيستند و به دره سقوط مي‌كنند. «سقوط كردن در دره امدادرساني را هم سخت كرده است به حدي كه بعضي از افراد نه در اثر تصادف بلكه در اثر افتادن در آب و خفه شدن مي‌ميرند. نجات مسافراني كه به دره سقوط كرده‌اند يا بالا آوردن جنازه‌ها هم كار سختي است كه امدادرساني به موقع را با مشكل مواجه مي‌كند.» او به استهلاك اتومبیل‌ها هم اشاره مي‌كند و مي‌گويد: «هر ماه حداقل بايد 200هزار توماني خرج جلوبندي اتومبیل كنيم و اين تنها هزينه ثابت رانندگي در اين جاده است.»
از امدادرساني هم خبري نيست
امدادرساني به موقع به مصدومان يكي از مواردي است كه در جاده‌هاي غربي همواره با مشكل مواجه است. محروم بودن و كمبود امكانات در اين منطقه و دير رسيدن نيروهاي امدادي دليل فوت بسياري از مصدومان مي‌شود كه اگر كمك‌ها زودتر به آنها مي‌رسيد نجات پيدا مي‌كردند. سهيل 25 ساله يكي از ساكنان منطقه هورامان است. او ضعف امدادرساني در تصادفات منطقه را اين‌گونه بيان مي‌كند: «در بيشتر تصادفاتي كه در منطقه ما اتفاق مي‌افتند به دليل اينكه نيروهاي امدادي خيلي دير مي‌رسند مردم محلي خود براي نجات افراد دست به كار مي‌شوند.» او به تجربه كمكش به مصدومان يك حادثه رانندگي اشاره مي‌كند و مي‌گويد: «ماشين پرايدي در يك جاده خاكي روستايي چپ كرده و به ته دره سقوط كرده بود. ما خودمان براي نجات افراد مصدوم دست به كار شديم و مصدومان و افراد فوت‌شده را از طريق پتو به سختي به بالا انتقال داديم. بعد هم چون خبري از آمبولانس نبود با ماشين‌هاي شخصي آنها را به بيمارستان رسانديم. يكي از مصدومان تنها به دليل اينكه كمك‌هاي امدادي دير به او رسيد فوت كرد.» محروم بودن مناطق غربي و كمبود امكانات امدادي موجب شده كه هر ساله میزان تلفات جاده‌اي غرب كشور بالا رود. وضعيت نامناسب جاده‌ها، رفت و آمد بالاي تريلي‌ها كه استهلاك جاده را چندين برابر كرده است و افزايش رفت و آمدها با برنامه‌هاي توسعه مانند سدسازي كه دولت دنبال مي‌كند، در حالي روي مي‌دهند كه حداقلي‌ترين اعتبار براي مرمت جاده‌هاي غربي اختصاص يافته است. چندي پيش، عبدا... بهادري، مديركل راه و شهرسازي استان كرمانشاه گفت: «نگهداري راه‌هاي ارتباطي در پاوه و اورامانات به دليل نبود اعتبارات لازم به طور مطلوب و استاندارد انجام نمي‌گيرد به طوري كه هزينه نگهداري اين راه‌ها به ازاي هر كيلومتر در سال در راه‌هاي فرعي به طور متوسط چهار ميليون تومان و راه‌هاي اصلي 70 ميليون تومان است.»
نیاز راه‌هاي كشور به زيرسازي‌هاي بلندمدت
براي پيگيري مساله راه‌هاي مناطق غربي و به ويژه منطقه هورامان با نمايندگان اين منطقه، آقاي اميد كريميان، نماينده مريوان و سروآباد و نعمت‌ا... منوچهري، نماينده پاوه و اورامانات تماس گرفيتم و به‌رغم پيگيري‌هاي آرمان هيچ‌كدام از اين دو نماينده حاضر به پاسخگويي نشدند. يك عضو كميسيون عمران مجلس با بيان اينكه بسياري از جاده‌هاي مرزي كشور به دليل رفت و آمد بالايي كه در آنها صورت مي‌گيرد صدمات زيادي ديده‌اند، به «آرمان» مي‌گويد: اين خرابي جاده‌ها هم به اتومبیل‌ها صدمه مي‌زند و هم جان افراد را هم در معرض خطر قرار مي‌دهد. يوناتن بت كليا راه‌حل رفع اين مشكل را اين‌گونه بيان مي‌كند: وزارت راه و شهرسازي بايد زيرسازي‌هايي كه مقاومتي طولاني‌مدت دارند را در كشور انجام دهد، زيرا اگر زيرسازي‌ها خوب باشند تخريب جاده‌ها كاهش مي‌يابد. در اين زيرسازي‌ها بايد از جنس‌هاي خوب و با كيفيت كه مطابق با استانداردهاي جهاني هستند استفاده شود. او با بيان اينكه بسياري از طرح‌هاي عمراني در كشور ما بدون توجه به صدماتي كه در آينده به وجود مي‌آوردند اجرا مي‌شوند، مي‌گويد: در صورتي كه جاده‌هاي مرزي كشور ما كه شاهراه كشور به خارج و ورود كالا به داخل هستند بهبود بيابند، زمينه براي توسعه كشور هم فراهم مي‌شود.