وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی امروز در مراسم روز پرستار با انتقاد از برگزاری جداگانه مراسم از سوی سازمان نظام پرستاری برای روز پرستار با اشاره به اقدامات دولت یازدهم برای حل مشکلات صنفی و بهبود حقوق این قشر، گفت: نمی‌دانم این مباحث کی می‌خواهد درست شود. ما و شما هم عقیده‌ایم اما نمی‌دانم چرا در برخی زمینه‌ها توضیحات ما برای برخی موثر نیست که شاید مشکل از خود ماست که نمی‌توانیم سخنان نافذ بگوییم.
به گزارش خبرنگار سلامت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دکتر سید حسن هاشمی در مراسم بزرگداشت روز پرستار ضمن تبریک روز پرستار و ماه بهمن که یادآور رشادت ملت شریف ایران در بهمن 57 بوده است، گفت: خوب بود که امروز ملت ایران از شما پرستاران تجلیل کنند. تردید ندارم که مردم جامعه پزشکی را تکریم می‌کنند و در همه نظرسنجی‌ها جامعه پزشکی و پرستاری و همه گروه‌های حوزه سلامت در رده‌های اول تا سوم قرار دارند. بنابراین ای کاش در این روزهای نمادین به صورت نمادین مردم از این گروه‌ها تقدیر می‌کردند. البته در کشور رسم شده که صنوف مختلف برای خودشان مراسم بگیرند اما شاید بتوان در سال آینده طوری عمل کرد که مردم از شما قدردانی کنند چرا که مردم بسیار شریف و مهربانی داریم که باوجود همه کاستی‌ها در کنار ما هستند.
وی با بیان اینکه شرایط امروز ایران شرایطی خاص و ویژه است، افزود: امروز این شرایط خاص تر شده چرا که از طرفی در منطقه‌ای کاملا آشوب زده قرار داریم که بعید به نظر می‌رسد به این زودی‌ها مشکلات حل شود. بر این اساس جریانات فرقه‌ای و مذهبی که به راه افتاده شاید آغازش با برنامه بود اما ادامه آن در دست کسانی که این آتش را روشن کرده‌اند نیست و ما شاهد داستان طالبان و امروز هم شاهد موضوع داعش بوده‌ایم که ادامه خواهد داشت.
وزیر بهداشت همچنین گفت: از طرفی با اراده مردم دولتی سرکار آمد که برنامه‌اش تدبیر و امید بود و بر این اساس طرحی اجتماعی را با عنوان طرح تحول نظام سلامت درحوزه سلامت آغاز کرد. از طرفی برنامه‌ای را برای ایجاد آرامش و برداشتن تحریم‌ها انجام داد.
هاشمی با اشاره به توافق هسته‌ای گفت: در این برنامه همه ارکان حکومت و دستگاه دیپلماسی تلاش کردند همچنین مقام معظم رهبری از این موضوع حمایت کردند و اگر حمایت‌های ایشان نبود کار از پیش نمی‌رفت. همچنین رئیس جمهور حیثیت 60 ساله خود را پای این کار گذاشت و باجسارت پیش رفت تا اینکار به نتیجه برسد و همه مذاکره‌کنندگان جان، تجربه و آبروی خود را پای کار گذاشتند تا به نتیجه برسند.
هاشمی به جلسه خود با فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه اشاره و اظهار کرد: اولاند در این جلسه به زبان آورد که در سال 2012 درباره تاریخ حمله به ایران در سطح مقامات ارشد ایران رایزنی می‌کردیم. البته این موضوع خسارت زیادی برای بشریت به دنبال می‌داشت. مانند خساراتی که در جنگ تحمیلی از طرف این کشورها برای ما ایجاد شد. حالا برداشته شدن تحریم‌ها فرصتی را ایجاد کرده و شرایطمان خاص و ویژه است.
وزیر بهداشت با بیان اینکه ایجاد تنازعات اجتماعی در دستور کار مخالفین انقلاب است، گفت: آنها سعی می‌کنند که پرستاران را علیه پزشکان، پزشکان را علیه دولت تهییج کنند. بنابراین آنها روی شکاف‌های اجتماعی به شدت کار می‌کنند البته این موضوع صرفا درکشور ما وجود ندارد بلکه در هر کجای دنیا که برنامه‌ای برای کاهش قدرت ملی داشته باشند، هدف گذاریشان بر روی کاهش وحدت ملی است. بنابراین هرکس به طور خواسته یا ناخواسته در این مسیر حرکت می‌کند باید توجه کند که در راهی است که به خیر و صلاح کشور و منافع ملی نیست.
پزشکان و پرستاران مجموعه‌ای پیوسته باشند
هاشمی ادامه داد: پزشکان و پرستاران حتی اگر به دنبال مطالباتشان هستند باید یک مجموعه پیوسته باشند اگر جدای از هم عمل کنیم، نه سیاستمداران گوششان بدهکار خواهد بود و فکر می‌کنند ما با هم دعوا داریم و بر سر مسائل صنفی، گروهی و شخصی‌مان غائله داریم و نه مردم می‌پسندند.
هاشمی با تاکید براینکه مردم به دولت تدبیر و امید رای داده‌اند چرا که از دعواهایی که در کشور وجود داشت خسته بودند، اضافه کرد: قبل از آمدن این دولت شاهد نوع رابطه میان قوا، مسائل دولت و مجلس و شرایط کشور به ویژه در یک سال آخر بودیم. بنابراین مردم به دنبال آرامش، امنیت و معیشت هستند. حال کسانی که خود را خدمتگزار مردم می‌دانند باید از نگاه مردم وظیفه خود را انجام دهند. هدف هر کدام از ما که لباس سفید بر تن کرده‌ایم بدون تردید خدمت به مردم بوده و افتخار یافتیم که لباس خدمت به مردم را بپوشیم. بنابراین برای ما فرقی نمی‌کند که بیمار از چه رنگ، نژاد، فرهنگ و باور و کدام نگاه سیاسی است. اینکه بیمار مسلمان است یا یهودی و یا مسیحی، ایرانی است یا غیر ایرانی، اسیر است یا فرمانده هیچ تفاوتی نمی‌کند چرا که ما این لباس مقدس را برای خدمت به تن کرده‌ایم.
هاشمی همچنین اظهار کرد: اگر انگیزه خدمت به مردم است فکر می‌کنم مردم احترام و توجه به درد و مشکلاتشان را می‌پسندند. حال فرقی ندارد که هرکسی درچه بخشی کار می‌کند. امیدوارم همه در این مسیر تلاش کرده و دست به دست هم دهند در غیر این صورت نیروهای ما به جای خدمت صرف یکدیگر می‌شود.
وزیر بهداشت تاکید کرد: در حوزه سلامت، پزشکی، دارو، درمان و حتی بهداشت حرف زیاد زده می‌شود اما مشکل ما نگاه برخی سیاستمداران است که در طول این 37 سال و حتی قبل از انقلاب نیز این بخش را به عنوان بخشی خدماتی می‌شناختند. بنابراین از آنجایی که این بخش هزینه بر است به آن اهمیت نمی‌دادند و عقیده داشتند اگر 70 سال عمر به 80 سال ارتقا یابد هزینه‌های کشور افزایش می‌یابد.
در عین حال نسبت به اینکه اتوبانی، ریلی و یا بندری بسازند افتخار می کردند. البته اگر اینها هم سالم ساخته شوند. بنابراین فکر نمی‌کنند که سرمایه گذاری در حوزه آموزش عمومی، ارتقا دانش و سلامت یک سرمایه گذاری بلند مدت برای کشور است.
وی با بیان اینکه در مطالعات مختلف ثابت شده که هرچه در حوزه سلامت موفق تر باشیم رشد اقتصادی بهتری خواهیم داشت، گفت: به دلیل این نگاه همه ما ضرر کردیم چرا که نگاه دولت‌ها و مجالس ما به سلامت مانند نگاه سنتی مردم به این حوزه بوده که می‌گفتند امیدواریم خداوند پول را صرف درمان و سلامت نکند و به همین دلیل حوزه سلامت در اولویت‌های دهم به بعد قرار می‌گرفته است.
هاشمی با اشاره به عقب ماندگی‌های حوزه سلامت تصریح کرد: در برخی استان‌ها می‌بینم که در این 30 سال بیمارستانی ساخته نشده و تختی اضافه نشده است. در حوزه بهداشت نیز وضعیت به همین شکل است. به طوری که 30 سال قبل شبکه بهداشتی را آغاز کردیم اما هنوز در روستاها مانده و گسترش نیافته است. در حال حاضر خانه بهداشت داریم، اما فاقد مرکز مراقبت‌های بهداشتی هستیم و اگر هم آنرا داشته باشیم برای راه اندازی نظام ارجاع بیمارستان نداریم.
در برخی نقاط کشور مانند ایلام، خوزستان و غیره می‌بینیم که امکاناتی وجود ندارد در همین تهران اگر فردی سکته کند تا رسیدن به بیمارستان امام خمینی (ره) بدون در نظر گرفتن ترافیک چهار ساعت زمان می‌برد. چرا که زیرساخت‌های ما توسعه نیافته و دلیل این عدم توسعه کم توجهی به این حوزه بوده است. این مشکلاتی است که در حوزه‌ای مانند دندانپزشکی نیز با آن مواجهیم به طوری که 90 درصد خدمات دندانپزشکی در بخش خصوصی ارائه می‌شود.
کمبود 100 هزار نفری پرستار و دریغ از حرکتی برای حل این مشکل
هاشمی با اشاره به مشکلات حوزه پرستاری گفت: در پرستاری با کمبود 100 هزار نفری در گروه پرستاری مواجهیم البته وزرای بهداشت و مسئولین قبلی هم این موضوع را مطرح کرده‌اند اما دریغ از حرکتی است که بخواهد این مشکل را حل کند.
وی با تاکید بر اینکه تا کنون 20 هزار نفر در این حوزه بازنشسته شده اند، گفت: با آغاز طرح تحول نیز میزان کار در بیمارستان‌ها افزایش یافته که این افزایش در بستری هشت درصد و در اورژانس‌های شهری مانند تهران 40 درصد بوده است. البته خوشحالیم که طی این طرح 11 میلیون نفر بیمه شده‌اند و از قول مدیر عامل بیمه سلامت که اعلام کرد 85 درصد این افراد درآمد کمتر از یک میلیون تومان داشته‌آند و 55 درصد آنها خانه نداشتند. بنابراین جامعه پزشکی و پرستاری افتخار می کند که کارشان برای خدمت رسانی به افرادی افزایش یافته که با نداری دست و پنجه نرم می‌کنند.
وی افزود: حال علیرغم افزایش کار 20 هزار نیرو را هم از دست داده‌ایم و آماری که در زمینه اضافه شدن 7000 نیرو و اضافه شدن 16 هزار پرستار در سال آینده ارائه می‌شود برای 20 هزار تخت جدیدی است که می‌خواهیم به سیستم بهداشت و درمان اضافه کنم نه برای جایگزینی افرادی که بازنشسته شده‌اند.
روایت 100 هزار نیرویی که حقوقشان را از بیمارستان‌ها می‌گیرند
هاشمی با بیان اینکه ما 100 هزار نیرو داریم که حقوق آنها را بیمارستان‌ها می‌دهند گفت: ما از خدا می‌خواهیم که اینها استخدام شوند چرا که در این صورت حقوق و مزایای آنها با دولت است و درآمد بیمارستان صرف تجهیزات و غیره می‌شود اما تا کنون در این مورد اتفاق خاصی نیفتاده است.
هاشمی ادامه داد: کارانه‌های پرستاران در برخی دانشگاه‌ها تا مهرماه پرداخت شده و متاسفانه برخی دانشگاه‌ها تنها تا اردیبهشت ماه را پرداخت کرده‌اند .
لزومی نیست که حتما یک پزشک وزیر بهداشت باشد
هاشمی با اشاره به برخی مسائل در حوزه پرستاری گفت: ما و شما هم عقیده‌ایم اما نمی‌دانم چرا در برخی زمینه‌ها توضیحات ما برای برخی موثر نیست که شاید مشکل از خود ماست که نمی‌توانیم سخنان نافذ بگوییم.
وزیر بهداشت به بحث مدیریت درحوزه سلامت اشاره و اظهار کرد: از روز اول گفته‌ام که نیازی نیست یک پزشک وزیر بهداشت باشد. در دنیا و در بسیاری از کشورها وزیر بهداشت اقتصاددان بوده و اینطور نیست که اگر پزشک نباشد پرستار وزیر شود. البته در بسیاری از کشورها وزیر بهداشت وزیر رفاه نیز هست و موضوع منابع و خدمت با هم درآمیخته هستند بنابراین اینطور نیست که وزارت بهداشت بخواهد خدمت ارائه دهد ودیگری پول در اختیار بگذارد و این تازه اول مصیبت باشد.
وی گفت: در برخی کشورها وزرای بهداشت هم وزیر بهداشتند و هم رفاه و اینطور نیست که دانشگاه، 600 مرکز تحقیقاتی، بیمارستان و غیره همه در دست یکنفر باشد و او بخواهد از یک طرف در مرز دانش حرکت کند و از طرف دیگر در هر گوشه کشور هر اتفاقی در حوزه تولد، مرگ، دارو، درمان، پیشرفت یا پسرفت علم، هوا، غذا و غیره بیافتد از او بازخواست کنند. بلکه باید هر کسی که مسئول آن حوزه است پاسخ دهد. بنابراین اگر بتوان در آینده تغییری جدی در این زمینه ایجاد کرد پرستار هم می‌تواند وزیر بهداشت شود و امیدوارم شرایط پرستاری بهبود یابد.
آنقدر در حوزه کمبود نیرو صحبت کرده‌ام که خجالت آور است
وزیر بهداشت در ادامه گفت: مشکل دیگری که در حوزه پرستاری با آن مواجهه‌ایم موضوع نیرو است و خجالت آور است که بگویم چقدر در این باره صحبت کرده‌ام. اگر به ما نیرو می‌دادند ما راضی بودیم.
هاشمی با بیان مثالی دراین باره گفت: من به اورژانس بیمارستان شهدا رفتم و شاهد بودم که برای 26 تخت تنها چهار پرستار وجود دارد. این انصاف نیست چرا که پرستار با این حجم کاری فرصت انجام هیچ کار دیگری را ندارد و به بیمار نیز فشار وارد می‌شود.
بر این اساس در سال اول تصدی وزارت بهداشت امیدوار بودیم که در این زمینه کمکی صورت گیرد که این اتفاق نیفتد بنابراین اعلام کردیم که به صورت شرکتی نیرو بگیرند اما از آنجایی که عمدتا در جذب نیروها پارتی‌بازی وجود داشت و ترکیب نیروی ما ظرف هشت سال از 230 هزار نفر به 420 هزار نفر گسترش یافته بود و اکثرا هم دیپلم و زیر دیپلم بودند در حالی که می‌توانستیم همه این نیروها را از طریق شرکت‌های خدماتی جذب کنیم. بنابراین اعلام کردیم که استخدام در قالب تبصره و قرارداد ممنوع باشد و نیروها را به صورت شرکتی بگیریم. بعد از این موضوع به دلیل رفتار نادرست شرکت‌ها کسی برای استخدام نیامد و ما شرکتی را تحت نظر هیئت امنا ایجاد کردیم که سه الی چهار هزار نیرو را از این طریق به کار گرفتیم. البته این کار ما خلاف قانون تلقی شد و توبیخ شدیم و به ما گفتند چرا کشور را به دلیل متورم شدن تعداد پرسنل وزارت بهداشت دچار مشکل می‌کنید.
هاشمی با بیان اینکه اینطور نیست که بگوییم تعداد نیروی پرستاری زیاد است، گفت: البته شرمنده پرستاران هستیم و در عین حال دست ما بسته است. آنچه که من می‌توانم برای تامین نیرو انجام دهم این است که بگویم از بخشی از درآمد بیمارستان‌ها بزنند تا نیرو را تامین کنند.
محل هزینه‌کرد اعتبارات طرح تحول سلامت مشخص است
وزیر بهداشت در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به نحوه هزینه کرد اعتبارات طرح تحول نظام سلامت گفت: آنقدر به دلیل اعتبارات و پولهای طرح تحول نظام سلامت بر سر ما زده‌اند که خسته شدم.اما این اعتبار را بدون هیچ قانونی به ما نمی‌دهند بلکه برای نحوه هزینه کرد آن قانون می‌گذارند از 7600 میلیاردی که برای این طرح به ما دادند مشخص کردند که 3000 میلیارد آن فقط در حوزه بهداشت می‌تواند خرج شود. همچنین از 4800 میلیارد هدفمندی یارانه‌ها عددی را به ما داده‌اند که قابل باور نیست. البته عدد آن را نمی‌گویم چرا که برخی از آن علیه دولت سوء استفاده می‌کنند.
وی تاکید کرد: برخی افراد نادانسته حرف‌های زیادی درباره تعرفه‌ها می‌گویند و تبلیغ می‌کنند اما مجموع پولی که بابت کتاب تعرفه گذاری هزینه کردیم 700 میلیارد تومان بوده است. حال در گذشته چقدر مردم زیر میزی می‌دانند؟ من رقم آن را دارم اما اعلام نمی‌کنم.
هاشمی با بیان اینکه یک بخش از اعتبار طرح تحول نیز برای هتلینگ بوده است، گفت: همه شاهدیم که در همه بیمارستان‌ها ساخت و ساز انجام شده و در زمینه اورژانس نیز بیش از 100 اورژانس جدید در کشور در حال ساخت است. این درحالیست که هیچ دستگاه اجرایی دیگری مانند وزارت بهداشت در اقصی نقاط کشور کار ساخت و ساز نکرده است. بنابراین تاکید می‌کنم که محل هزینه کرد اعتبارات طرح تحول نظام سلامت مشخص است.
وزیر بهداشت در بخش دیگری از سخنانش ضمن اشاره به اقدامات انجام شده جهت تامین نیروی مورد نیاز و همچنین ساخت فضاهای بیمارستانی و اورژانسی، افزود: تا همین الان چندین پرونده در دیوان محاسبات برای ما درست شده درباره حق و حقوق و معیشت پرستاران، بنده نیز با شما هم عقیده هستم. کدام مدیری است که تصور کند که اگر ارائه کننده خدمات از نظرمعاش تامین باشند، مردم رضایت نخواهند داشت؟ شما پرستاران کاری که در طول این مدت دولت یازدهم انجام شده را با دولت‌های قبل مقایسه کنید.
با 8000 میلیارد بدهی، وزارت بهداشت را تحویل گرفتیم و اکنون دانشگاه‌ها به سوددهی رسیدند
هاشمی افزود: تمامی این اقدامات در شرایطی انجام شد که ما با 8000 میلیارد تومان بدهی وزارت بهداشت را تحویل گرفتیم، اما اکنون تمام دانشگاه‌های ما به سوددهی رسیده‌اند. این در حالی است که بابت بدهی‌ها یک ریال هم به ما پول ندادند. بنابراین با واقع‌بینی و انصاف اقدامات این دوره و دوره‌های قبل را با یکدیگر مقایسه کنید.
وی به کمبودهای نیروهای پرستاری نیز اشاره کرد و افزود: اشتباهی که در مورد پرداخت‌های پرستاری صورت گرفت که متاسفانه آن هم در مورد تهران بود ، آن است که پرداخت عملکردی را انتخاب نکردند. اگر پرداخت مبتنی بر عملکرد انتخاب می‌شد، شرایط پرستاران بهتر از این بود اما به دلیل جوی که ایجاد و اطلاعات غلطی که داده شد، متاسفانه این مسیر را در تهران شاهد نبودیم.
مشکلات حوزه سلامت به روایت وزیر بهداشت
وزیر بهداشت با تاکید بر لزوم تکریم جامعه پرستاری ادامه داد: باید در جهت تکریم جامعه پرستاری تلاش کنیم. همیشه می‌گویند حرمت امامزاده را متولی نگه می‌دارد. این در حالی است که بزرگترین مشکلم در حوزه سلامت غیر از عدم همراهی کسانی که در ابتدا برای اجرای طرح تحول قول دادند، برخی جامعه پزشکی، پرستاری و... است که متاسفانه همراهی ندارند. اگر هم سکوت کنیم که آن وقت آنها می‌شوند معرف صنف ما. سوال آن است چرا نگاه امروز مردم به صنف پزشکی اینچنین است؟ آیا به خاطر سریال در حاشیه است؟ مسلم است که به خاطر رفتار خود ماست. مردم متوجه می‌شوند که چه کسی عاشقانه و با رغبت خدمت می‌کند و چه کسی به خاطر پول. بنابراین بخشی از فضای موجود ناشی از رفتار خود ما پزشکان، پرستاران، آزمایشگاهیان و... است.
هاشمی ادامه داد: بی‌تردید تکریم جامعه پزشکی توسط خود آنها شدنی خواهد بود. برخی‌ها از خدایشان است که دکترها، پرستارها و... با هم دعوا داشته باشند.
آغاز ساخت سریال پرستاران
وی ضمن تشکر از اقدامات معاونت پرستاری افزود: در جهت تکریم جامعه پرستاری، ساخت سریالی با موضوع پرستاران آغاز شده است. ما تلاش خودمان را در جهت تکریم جامعه پرستاری کرده‌ایم. البته راضی هم نیستیم.
وزیر بهداشت به آرزوی خود در حوزه پرستاری که متاسفانه محقق هم نشده، اشاره کرد و افزود: آرزویم این بود که جامعه پرستاری ما بتواند هم‌طراز با جامعه پرستاری بین‌المللی پیشرفت کند، اما متاسفانه این موضوع محقق نشد. اشتباه بزرگی که دوستان ما انجام دادند آن بود که پرستاران از بالین جدا کرده و به دانشکده‌ها بردند. این اتفاق در مورد مامایی هم افتاده است. به این ترتیب بود که پرستاری هم مانند یک رشته علوم پایه در نظر گرفته شد و گرایش‌های آن هم مدت‌هاست که تعریف نشده است.
هاشمی ضمن انتقاد از حذف بهیارها، کمک‌بهیارها و گرایش‌های پرستاری ادامه داد: می‌گویند پرستار بیکار زیاد داریم. بله شاید پرستاری باشد که تصور کند که فعالیت در این حرفه برایش صرف نداشته باشد یا اینکه از مسیرهای دیگر درآمدهای بیشتری داشته باشد. در هر حال جای یک کارشناس ارشد و... در بیمارستان است نه پشت میز.
دردم نظام سلامت است
وی افزود: بسیاری از کارهایی که امروز در پزشکی انجام می‌شود، قابل واگذاری به پرستاران است. من دردم نظام سلامت است. همه دنیا را هم دیده‌ام و در بخش خصوصی نیز کار کرده‌ام. در بیمارستان خود ما بسیاری از کارهای ما را پرستاران را انجام می‌دهند. این دیوارهایی که بین پزشک، پرستار و... کشیده شده است، به نفع پزشک و پرستار و مردم نیست. آرزو داشتم که این سطوح تعریف شود.
پرستاری خط اول سلامت است
وزیر بهداشت ادامه داد: البته معاونت پرستاری طرحی را شروع کرده و نام آن را کمک پرستار گذاشته است. برخی‌ها می‌گویند با این طرح می‌خواهید جای پرستار را بگیرید. لازم است بگویم حداقل سوابق ما را با مسوولان قبلی مقایسه کنید. آیا ما دنبال آن هستیم که احترام جامعه پرستاری را کاهش دهیم؟ تاکید می‌کنم که خط اول سلامت حوزه پرستاری است. اگر پرستار نباشد، کار پزشک انجام نمی‌شود. این را همه می‌دانند. اکثریت غریب به اتفاق جامعه پرستاری می‌دانند که راه چیست.
برای امروز ناراحتم
هاشمی به برگزاری مراسم جداگانه‌ای از سوی سازمان نظام پرستاری برای روز پرستار اشاره کرد و گفت: برای امروز ناراحت هستم. دلم نمی‌خواست دو مجلس داشته باشید. نمی‌دانم این مباحث کی می‌خواهد درست شود. امیدوارم سال آینده با هم و در یک مسیر و در جهت منافع و معیشت جامعه پرستاری اقدامات دنبال شود. عزت کشور به اتحاد است. آرزو می‌کنم جامعه پرستاری با نشاط باشد و بتواند به مردم روحیه بیشتری برساند.