خرم آباد - «آل نینو» که در زبان اسپانیایی به معنای «پسربچّه» است ماجرای بازیگوشی از اقیانوس آرام بوده که این روزها با وقوع سیلاب مناطق مختلف ایران از جمله لرستان را به هم ریخته است.
خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: بارندگی‌های پنجم تا هشتم آبان ماه سال جاری در سطح استان لرستان موجب بروز سیلاب در برخی نقاط شد و در شهرستان کوهدشت با نزول ۹۵ میلی‌متر بارش و تداوم ۴۸ ساعته سیل بخش زیادی از زیرساخت‌های مناطق روستایی و باغات انار تخریب و با ورود سیلاب به داخل شهر کوهدشت سه نفر از اعضا یک خانواده جان خود را از دست دادند.
«آل نینو» پدیده‌ای که انرژی خود را از اقیانوس آرام می‌گیرد!
رضا میرزایی کارشناس ارشد آب زیرزمینی شرکت آب منطقه‌ای لرستان و دانشجوی دکترای زمین‌شناسی در خصوص بارش‌های چند روز اخیر استان لرستان و ارتباط آن با پدیده «ال نینو» به خبرنگار مهر گفت: «ال نینو» یک رخداد بزرگ اقلیمی و آب و هوایی است که هر دو تا هفت سال در سطح کره زمین اتفاق می‌افتد و شش تا ۱۸ ماه ادامه دارد.
وی ادامه داد: این رخداد انرژی خود را از اقیانوس آرام می‌گیرد و با ایجاد ناهنجاری‌هایی در روند آب و هوایی عملکرد آن به‌صورت بارش‌های عمده و غیرمعمول، بروز سیلاب و یا خشک‌سالی، بخش‌هایی از نواحی سطح کره زمین را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
«آل نینو» و ارتباطش با سیلاب‌های اخیر لرستان
وی بابیان اینکه بر اساس پیش‌بینی‌های هواشناسی این پدیده در سال آبی ۹۵-۹۴ تأثیرات عظیمی بر شرایط دمایی و آب‌وهوایی سراسر جهان خواهد داشت گفت: همچنین این رخداد نیمه جنوبی کشور ایران و زاگرس را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد و بارش‌های عمده‌ای به‌صورت برف و باران را به دنبال دارد.
این دکتری زمین‌شناسی ادامه داد: بارش‌های زودهنگام و بی‌سابقه پنجم تا هشتم آبان ماه در استان‌های لرستان و ایلام که باعث بروز سیلاب و خسارات زیادی شد در ارتباط با عملکرد همین پدیده آب و هوایی است.
میرزایی در خصوص حادثه سیل شهرستان کوهدشت نیز عنوان کرد: در ساعت شش عصر روز سه‌شنبه پنجم آبان ماه به دنبال بارش‌های شدید در سرشاخه‌های مادیان رود، سیلاب ارتفاعات و بخش‌های شمالی دشت کوهدشت با دبی ۲۷۰ مترمکعب در ثانیه وارد شهر شد و علاوه بر خسارات مالی باعث جان باختن سه نفر از اعضای یک خانواده شد.
وی ادامه داد: در مناطق روستایی نیز خسارات زیادی به زیرساخت و باغات انار و دامداران وارد شد و درمجموع خسارات وارده معادل ۲۵۰ میلیارد تومان برآورد شده است.
عواملی که موجب بروز سیلاب در کوهدشت شد
این کارشناس ارشد آب زیرزمینی در خصوص علت بروز سیلاب در شهر کوهدشت و خسارت جانی و مالی به وجود آمده عنوان کرد: در وقوع سیلاب شهر کوهدشت و خسارات واردشده دودسته عوامل مؤثر بوده است.
میرزایی تصریح کرد: یکی از این عوامل، عوامل طبیعی شامل میزان و شدت بارندگی و خصوصیات فیزیکی و توپوگرافی افیک ازجمله شیب تند ارتفاعات شمالی، شرایط زمین‌شناسی و شکل گرد و دایره‌ای حوضه آبریز بود که باعث شکل‌گیری سیلاب و هدایت و انتقال سریع و هم‌زمان روان آب‌ها به داخل شهر و دبی سیلابی کم‌سابقه شد.
وی عوامل انسانی در قالب دست‌کاری و تغییر کاربری بخشی از بستر و حریم مسیل اصلی داخل شهر به خیابان، منازل مسکونی و کاهش عرض و عمق مسیل که موجب کاهش ظرفیت آبگذری آن شده به‌طوری‌که حتی ظرفیت عبور سیلاب‌های با دوره بازگشت کوتاه‌مدت را هم ندارد را از دیگر دلایل وقوع سیلاب در این شهر عنوان کرد.
هشدارهای «آل نینو» را جدی بگیریم!
این دکتری زمین‌شناسی در ادامه سخنان خود در مورد وقوع احتمالی سیلاب در شهرستان کوهدشت گفت: با توجه به خصوصیات فیزیکی و توپوگرافی حوضه آبریز بالادست شهر کوهدشت، نبود سیستم جمع‌آوری روان آب‌های سطحی در شهر، تغییر کار بری بخشی از بستر و حریم مسیل اصلی، سابقه سیلاب‌های مخرب در سالیان گذشته در کوهدشت و بارش‌های شدید و غیرمعمول پیش رو ناشی از پدیده «ال نینو» امکان بروز سیلاب‌های مهیب و مخرب طی فصل‌های زمستان و بهار در شهرکوهدشت محتمل است.
میرزایی با تأکید بر اینکه هشدارهای پدیده «ال نینوا» را باید جدی بگیریم تصریح کرد: انتظار می‌رود که پدیده ال نینو، تأثیر عمده‌ای برافزایش میزان و شدت بارش‌ها و کاهش دما، طی سال آبی جاری در استان لرستان داشته باشد.
وی سخنان خود را این‌گونه ادامه داد: احتمال وقوع طغیان‌های استثنایی و بی‌سابقه در رود خانه‌های لرستان به‌ویژه در شهرستان‌های واقع در بخش حوضه آبریز کرخه به‌خصوص پلدختر، خرم‌آباد و کوهدشت وجود دارد.
وقتی مسئولان از وقوع سیلاب غافل می‌شوند!
مشاور اجرایی شرکت آب منطقه‌ای لرستان با تأکید بر مقابله با حوادث ناشی از سیل در استان تصریح کرد: کاهش بارندگی‌ها و به دنبال آن وقوع خشک‌سالی‌های یک دهه گذشته و تأثیر آن بر منابع آبی استان سبب کم‌توجهی و تا حدودی غفلت از سیلاب در استان شده است.
میرزایی بیان داشت: این وضعیت موجب کاهش آمادگی دستگاه‌های اجرایی برای مقابله با حوادث احتمالی ناشی از سیل شده به‌طوری‌که امسال باگذشت حدود هشت ماه از سال و شروع فصل بارش هنوز یک جلسه کارگروه سیل و طغیان رودخانه‌ای استان برگزار نشده است.
وی افزود: در سال جاری به لحاظ شرایط خاص رخداد پدیده ال نینو، احتمال بارش‌های شدید و بی‌سابقه و بروز سیلاب‌های محزب لازم است مدیریت بحران استان ضمن برنامه‌ریزی برای مقابله با حوادث احتمالی ناشی از سیل نسبت به برگزاری جلسات مستمر و منظم کارگروه سیل و طغیان رودخانه‌های استان اقدام کند.
این دکتری زمین‌شناسی با تأکید بر حفظ آمادگی لازم و افزایش توان دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط در این خصوص گفت: این اقدامات در این راستا بوده که بتوان با انجام اقدامات پیشگیرانه هرگونه حادثه در رابطه باسیل را در کمترین زمان ممکن به نحو احسن مدیریت کرد.