عباس شایقی، یکی از همیاران محیط زیست استان یزد که در موارد متعدد از فعالیت شکارچیان غیرمجاز در منطقه زردکوه منصورآباد در 30 کیلومتری شرق شهر یزد جلوگیری کرده بود، اخیراً از سوی شکارچیان متخلف هدف گلوله قرار گرفته و در حال حاضر نیز در یکی از بیمارستانهای یزد در شرایط جسمی ناگواری بسر میبرد.
شکارچیان متخلف با برنامهای از پیش طراحی شده، نیمههای شب، ابتدا کابل تلفن منزل وی را قطع کرده و سپس با ایجاد سر و صدا، وی را از درون خانه بیرون کشیده و به شکلی ناجوانمردانه، این پیرمرد ۷۰ ساله را با ضرب مشت و لگد و چوب مورد ضرب و شتم قرار داده و نهایتاً هنگامی که شایقی روی زمین افتاده بود، به وسیله اسلحه شکاری از فاصله بسیار نزدیک به پای وی شلیک کردهاند.
متاسفانه تعداد زیاد ساچمه که گفته میشود بیش از 100 ساچمه است، در ناحیه اتصال استخوان ران به لگن وارد بدن این همیار محیطزیست شده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان یزد خواستار تعیین تکلیف قرقهای اختصاصی برای حمایت قانونمند از مشارکتهای داوطلبانه مردمی برای حفاظت محیط زیست شد.
سیدحسین سادات موسوی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه یزد، با اشاره به نبود پاسگاه محیطبانی در منطقه زردکوه منصورآباد با وجود حیات وحش متنوع، اظهار کرد: متاسفانه در سه سال اخیر، مشارکتهای مردم در امر حفاظت از محیط زیست در استان سبب شده تا تعدادی شکارچی متخلف دست به اقداماتی چون تهدید، ضرب و جرح و حتی وارد کردن خسارات مالی و جانی به همیاران محیط زیست در منطقه بزنند.
وی با اشاره به نقش مثبت مشارکت مردم در حفاظت از محیط زیست، تصریح کرد: آنچه که در کشور نیز شاهد آن هستیم، تأثیر مثبت مشارکت مردم در حفاظت از محیط زیست بوده که استان یزد در این رابطه یک الگوی کشوری است به نحوی که از مجموع پنج منطقه تعیین شده برای پایلوت قرق اختصاصی در کشور، سه منطقه در استان یزد قرار گرفته است.
سادات موسوی با بیان اینکه طرح قرقهای اختصاصی در ابتدا مورد هجمه شدیدی قرار گرفت، خاطرنشان کرد: به دنبال قانونی که از حدود 50 سال پیش مغفول مانده بود، اجرای طرحهای مشارکتی حفاظت محیط زیست مطرح شده و خوشبختانه نتایج مثبتی را در استان به دنبال داشته است. تعداد آهوان در منطقه مهریز از 190 رأس در سال 1391 به 1000 رأس در حال حاضر رسیده که بخش زیادی از این اتفاق مرهون مشارکت و همدلی بخش خصوصی بوده است.
این مسئول خاطرنشان کرد: در طی پنج سال گذشته که در منطقه چهلگزی مهریز پروانه شکار صادر میشد، از 10 پروانه صادره، 9 پروانه نیز برای شکار موفق نبود ولی در حال حاضر علاوه بر وجود حدود 400 رأس کل و بز در این منطقه، گونههایی مانند پلنگ، گربه وحشی و آهو نیز دیده شده که اینها نتیجه کمک بخش خصوصی به محیط زیست بوده است.
وی ادامه داد: نتایج این مشارکت باعث شده که امروز اکثر افرادی که در گذشته شکارچی بودهاند، هماکنون با اداره محیط زیست همکاری کنند ولی در این میان، برخی نیز این موضوع را مانع ادامهی تخلفاتشان در منطقه میدانند و دست به اقداماتی ناشایست و خشونتآمیز میزنند. البته این افراد متخلف قبل از این نیز از طریق مناطق آزاد به مناطق تحت مدیریت محیط زیست آسیب میرساندند که امیدواریم با تعیین تکلیف وضعیت این مناطق از سوی سازمان حفاظت محیطزیست، کمتر شاهد این قبیل اتفاقات در آینده باشیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان یزد بیان کرد: سه منطقه پیشنهادی استان برای قرق اختصاصی در شورای عالی، طرح موضوع شده و اجرای آن نیازمند آییننامه اجرایی است، لذا از سازمان محیط زیست میخواهیم که در این امر ورود کرده و ضمن تعیین تکلیف در این باره، مسائل حقوقی آن را نیز لحاظ کند تا امیدی نیز برای بخش خصوصی در این همکاری ایجاد شود.
وی با اشاره به حادثه اخیر و تحت پیگرد بودن متخلفان از سوی پلیس امنیت و نیروی انتظامی اشکذر، اظهار کرد: چند ماه پیش هم فرزند یکی دیگر از همیاران محیط زیست از سوی شکارچیان متخلف مورد ضرب و جرح قرار گرفته بود و به نظر میرسد که این اتفاقات ناشی از واکنشهای برخی متخلفان نسبت به وقایع خوب روی داده در حوزه حفاظت محیط زیست منطقه باشد.
سادات موسوی، نبود آییننامهی اجرایی مشخص در مورد مناطق قرق اختصاصی را مانعی قانونی برای برخورد همیاران محیط زیست با شکارچیان متخلف دانست و گفت: این موضوع حتی مانع برخورداری این افراد از امتیازات بیمهای، حقوقی و غیره در هنگام مصدومیت آنها میشود.
وی تاکید کرد: با توجه به اینکه فعالیت همیاران محیط زیست، افتخاری است و هیچگونه انتفاعی در این رابطه ندارند وظیفهی خود میدانیم که از این همیار محیط زیست حمایت معنوی و پشتیبانی لازم را داشته باشیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان یزد نیز با پایین خواندن سرانه حفاظتی در استان، گفت: نیروی محیطبان استان به ازای مناطق تحت مدیریت بسیار اندک است به نحوی که سرانه حفاظتی این اداره کل به ازای عرصهای با وسعت 30 تا 40 هزار هکتار تنها یک نفر است، در حالی که این تعداد باید یک نفر به ازای پنج تا 10 هزار هکتار باشد.
عباس شریفی که حدود چند سال پیش یکی از سه درخواست کننده قرق اختصاصی در استان یزد بوده و به دنبال دریافت نکردن پاسخ رسمی از سوی اداره محیط زیست استان به صورت غیررسمی و افتخاری به همراه چند تن از اهالی منطقه زردکوه منصور آباد حفاظت از این منطقه آزاد را برعهده گرفته است، در مورد اتفاق اخیر به خبرنگار ایسنای منطقه یزد، توضیح داد: برخی از شکارچیان منطقه که فعالیتهای محیط زیستی، مانع تخلفات آنها شده است، یکی از همیاران محیط زیست منطقه به نام "عباس شایقی" را پس از تهدیدهای گذشتهی خود، مورد ضرب و شتم و در معرض شلیک گلوله قرار دادهاند.
وی به تهدیدها و خسارات گذشته شکارچیان منطقه، اشاره و تصریح کرد: این اولین بار نیست که مورد تهدید و آزار و اذیت شکارچیان قرار میگیریم به طوری که در گذشته نیز پسر آقاس شایقی از سوی شکارچیان مورد ضرب و جرح قرار گرفته و حتی خانواده اش نیز تهدید به اسیدپاشی شدهاند، ضمن این که خسارت مالی نیز برایشان ایجاد شده است.
شریفی که اولین واحد تکثیر آهو را در مهریز راهاندازی کرده و علاقهمندان به محیط زیست است، در مورد حفاظت افتخاری از منطقه منصورآباد نیز گفت: پنج سال قبل از طریق محیط زیست برای قرق منطقه درخواست دادم ولی هنوز جوابی نگرفتهام ولی با این حال به دلیل علاقه و با هزینه شخصی با کمک پنج نفر از شکارچیان سابق منطقه، تصمیم به حفاظت و نگهداری از منطقه را گرفتیم.
وی در مورد شایقی، همیار مصدوم این منطقه گفت: شایقی با وجود مشکلات مالی، مردانه و به صورت افتخاری برای حفاظت از منطقه، تا حد مرگ پیش رفت و ما نیز تلاش خواهیم کرد تا هرگونه همکاری و مساعدت را از وی داشته باشیم.
شریفی، کمکهای مسئولان محیط زیست استان یزد را در خصوص هماهنگیها و پیگیریهای قضایی و انتظامی این مسئله موثر دانست.
به گزارش ایسنا، با توجه به مشکلات بودجهای سازمان حفاظت محیط زیست برای پاسخگویی به حفاظت از تمام عرصههای طبیعی کشور، در گذشته طرحی به منظور حفاظت از عرصههای آزاد که جزو مناطق چهارگانه تحت پوشش محیط زیست نیست، ارائه شد تا این عرصهها که مورد تاخت و تاز شدید شکارچیان است از طریق مشارکتهای بخش حقیقی یا حقوقی مورد حفاظت قرار گیرد.
منطقه زردکوه منصور آباد فاقد پاسگاه محیطبانی است چرا که جزو مناطق چهارگانه تحت مدیریت محیط زیست نیست لذا اگر امروز جمعیت قابل توجهی از وحوش در آن دیده میشود، تنها به خاطر همت و تلاش تعدادی از مردم محلی است.
البته نظرات مختلفی در خصوص معایب و محاسن طرح قرقهای اختصاصی وجود دارد و آنچه که در شرایط کنونی لازم به اجراست، تعیین تکلیف وضعیت و مسائل حقوقی و آییننامهای این طرح از سوی دولت است تا اگر به اجرا درمیآید با دستورالعمل روشنتری اجرا شود و افرادی علاقهمند به محیطزیست مانند شایقیها از حداقل حمایتها نیز بهرهمند شوند.