محسن سلیمانی روزبهانی در گفتوگو با خبرنگار سرویس «محیط زیست» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، علت وضعیت نامساعد کنونی دریاچه را مدیریت نادرست منابع آب در حوزه آبریز تالاب هامون دانست و افزود: بخشی از این مشکل متوجه کشور افغانستان است و بخشی هم ریشه در مدیریت نامناسب منابع آب در داخل کشور دارد و آب و هوا هم این مسائل نادرست مدیریتی را تشدید کرده است.
وی با اشاره به اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست در مورد دریاچه هامون گفت: در یک سال گذشته سازمان در تلاش بوده است تا برنامه مدیریت جامع برای تالابها نوشته شده و سمت و سوی روند توسعه را در مدیریت منابع آبی منطقه هدایت و کنترل کند تا محوریت با تالاب هامون باشد؛ بطوریکه هرگونه توسعهای هم که در منطقه اتفاق میافتد محور آن، دریاچه هامون باشد.
سلیمانی تصریح کرد: در حال حاضر تدوین این برنامه مدیریتی را با کمک کلیه ذینفعان و دستاندرکاران شروع کردهایم و امیدواریم ظرف یکی، دو ماه آینده نهایی و به تصویب مراجع استانی و ملی برای اجرایی شدن برسد.
تثبیت شنهای روان دریاچه هامون اقدامی کوتاهمدت برای بهبود شرایط
وی با بیان اینکه تثبیت شنهای روان کف دریاچه جزو اقدامات کوتاه مدت برای بهبود وضعیت دریاچه هامون است، تصریح کرد: خشکی تالاب با طرح تثبیت شنهای روان معالجه نمیشود، بلکه فقط کاهش اثرات را به دنبال دارد. در حالی که باید با نگاهی بلند مدت یک برنامه مدیریتی با همکاری همه دستگاههای ذیربط و NGOها برای احیای تالاب اجرایی کنیم.
مدیر طرح حفاظت از تالابهای ایران با اشاره به طرح مدیریتی تالاب هامون که با مشارکت کلیه دستاندرکاران دولتی و غیردولتی تدوین شده است، گفت: در این برنامه همه مشکلاتی که منجر به از بین رفتن تالاب شده مورد بررسی قرار گرفته و باعث شده سهم هر یک از دستگاهها در برطرف کردن بحران موجود و دلایل ریشهای این مشکل مشخص شود.
وی گفت: در این راستا برنامهریزیها و اقداماتی نظیر بازنگری در مدیریت منابع آب در حوزه سیستان، اصلاح الگوهای کشت و روشهای کشاورزی، بازنگری در تخصیص منابع آب، گفتوگو در خصوص انواع معشیتهای مردم که وابستگی کمتری به آب داشته باشد، توجه به جوانب مختلف محیط زیستی، تنوع زیستی، اقتصادی اجتماعی، مدیریت منابع آب و خاک، و آلایندهها صورت گرفته و قرار شده است تا تکلیف و وظایف دستگاههای مختلف برای اجرایی کردن این برنامهها در طرح مشخص شود تا نهایتا این اقدامات منجر به احیای تالاب شود.
وی در ادامه درباره جزییات برنامه مدیریتی سازمان حفاظت محیط زیست در این راستا افزود: بخش اصلی طرح تدوین شده است و امیدواریم طی یکی، دو ماه آینده نهایی شود و به تصویب شورای استان برسد و بعد از آن وارد فاز اجرایی شود. اگرچه شرایط طبیعی قابل پیشبینی نیست اما اگر دستگاهها خود را موظف به اجرای تصمیمات مربوطه کنند، در آینده نه چندان دور ظرف 2 سال آینده تالاب هامون احیا خواهد شد و ظرف 5 سال آینده تالاب به شرایط طبیعی بازخواهد گشت.
سلیمانی در مورد مشکلات احتمالی دریاچه هامون برای کشورهای همسایه از جمله افغانستان و پاکستان گفت: مساله ریزگردها تنها مبتلابه کشور ما نیست و ریزگردهایی که منشا آنها کشور ما است برای سایر کشورها هم مشکل ایجاد خواهد کرد. ضمن اینکه اقلیم منطقه به هم میخورد و به هم خوردن اقلیم مسائل و مشکلات اجتماعی بسیاری برای کشور افغانستان هم به بار خواهد داشت. البته بخشی از این تالاب بینالمللی در کشور افغانستان واقع شده و بخشی در ایران قرار گرفته و با از بین رفتن این اکوسیستم کشور افغانستان هم متاثر میشود؛ اما به علت حضور جمعیت بیشتر در بخشهای حاشیه تالاب هامون در کشور ما تاثیرپذیری ما در قیاس با کشور افغانستان بیشتر میشود.
وی درباره همکاری بینالمللی ایران و افغانستان در زمینه تالاب هامون افزود: طی سفر کرزای به ایران جلسات و مذاکراتی با ابتکار با محوریت دریاچه هامون داشتهاند و تلاشهایی در این زمینه هم صورت گرفته است.
منبع : خبرگزاری ایسنا