به گزارش خبرنگار مهر، بر اساس قانون مدیریت پسماند مصوب ۱۳۸۳، تفکیک و امحای زباله عفونی بر عهده بیمارستان ها بوده و این زباله ها باید قبل از امحا ضدعفونی شده و سپس نسبت به امحای آنها اقدام شود. بر اساس این قانون زباله های پزشکی یا همان بیمارستانی به همه زباله های عفونی و زیان آور ناشی از بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی، درمانی، آزمایشگاههای تشخیص طبی و سایر مراکز مشابه گفته می شود که به دلیل بالا بودن حداقل یکی از خواص خطرناک از قبیل مسمومیت، بیماری زایی، قابلیت انفجار یا اشتعال، خورندگی و مشابه آن به مراقبت ویژه (مدیریت خاص) نیاز دارند.
از این رو کارشناسان به دلیل ایجاد آلودگی‌های زیست محیطی و آبهای زیرزمینی و خطر گسترش بیماری‌ها، دفن زباله های بیمارستانی را روش مناسبی ندانسته و علاوه بر این، استفاده از دستگاه زباله‌سوز نیز با تکنولوژهای روز جهان فاصله بسیاری دارد.
درحال حاضر در بیشتر کشورهای دنیا از روش امحا برای مدیریت زباله های بیمارستانی استفاده می‌شود که دراین روش زباله‌ها با حرارت و بخار آب بی‌خطر سازی شده و به عنوان زباله عادی تحویل شهرداری داده می‌شود.
سهم ۱۲.۵ تنی گیلان در زباله عفونی
روزانه ۵۰ هزار تن زباله بیمارستانی در کشور تولید می‌شود که از این مقدار تقریبا ۵. ۱۲ تن به گیلان اختصاص دارد. سهم بیمارستانهای استان روزانه ۵. ۳ تن و سهم مراکز درمانی، مطب‌ها و کلینیک‌ها و بخش خصوصی ۹ تن از این مقدار است.
نگرانی‌های گسترده در مورد آلودگی‌های این نوع زباله‌ها منجر به تعهد قانونی بیمارستان ها برای امحای زباله های عفونی شده که در استان گیلان نیز در راستای همین تعهد در آبان ۹۱ اقداماتی برای امحای این زباله ها صورت گرفت به طوری که معاون بهداشتی وقت دانشگاه علوم پزشکی گیلان از برگزاری جشن امحای زباله بیمارستانی در گیلان خبر داد. اما با گذشت زمان به نظر می‌رسید که امکانات لازم برای پایداری این جشن فراهم نبوده و معضل امحای زباله های عفونی همچنان گریبانگیر استان است.
وجود رودخانه، ساحل و جنگل در استان گیلان محیط شکننده ای را بوجود آورده که ضرورت مدیریت پسماند در این استان را بیش از پیش نمایان می کند ولی متاسفانه انباشت زباله در منطقه جنگلی سراوان نمونه ای از اشتباه مدیریتی سه دهه گذشته در این عرصه بوده که این محل را به آلوده ترین منطقه استان تبدیل کرده است. علاوه بر این، هرچند این گمان می رفت که تکلیف زباله‌های عفونی استان به نوعی مشخص شده و پس از بی‌خطر سازی توسط شهرداری دفع می‌شود، اما به تازگی رئیس اداره پایش و سلامت سازمان محیط زیست گیلان در جلسه کارگروه پسماند استان از عدم امحا زباله‌های عفونی خبر داد و از علوم پزشکی خواست به دلیل عدم مدیریت این مساله بیمارستان‌هایش را تعطیل کند.
رهاسازی زباله های عفونی در لندفیل سراوان
احسان الله شکری در گفتگو با خبرنگار مهر با ابراز نگرانی از رها سازی زباله های عفونی بیمارستانهای رشت در نزدیکی لندفیل سراوان می‌گوید: بعد از صحبتهای من در جلسه مدیریت پسماند استان برخی مسئولان تصور کردند که منظور از منطقه نام برده، همان مرکزدفن زباله مشهور در سراوان است اما نقطه مورد نظر، انبار شماره ۲ علوم پزشکی (پس از پلیس راه سراوان) است که در این انبار بیش از ۳۰۰ تن زباله عفونی بدون بی‌خطر سازی دپو شده است و متاسفانه در نزدیکی این محل منطقه مسکونی وجود دارد که آلودگی ناشی از این زباله ها تاثیر منفی بر سلامتی مردم می گذارد.
رئیس اداره پایش و سلامت سازمان محیط زیست گیلان با مطرح کردن این هشدار که زباله‌های عفونی می‌تواند سبب آلودگی خاک و آبهای زیر زمینی شوند بیان می‌کند: هر بسته زباله عفونی مانند یک بمب میکروبی است که باید به شکل صحیح مدیریت شود چرا که ورود دوباره آلودگی های عفونی که از طریق زباله های عفونی به داخل بیمارستان ها منتشر می شوند، تبعات جبران ناپذیری را به بار می آورد.
شکری با بیان اینکه در ۱۰ بیمارستان دولتی استان دستگاه امحا زباله غیرفعال بوده و در بقیه نیمه تعطیل است، ادامه می دهد: برخی بیمارستانهای بزرگ استان مانند رازی و پورسینای رشت و ۲۲ آبان لاهیجان به دلیل خرابی دستگاه های امحا زباله با مشکلاتی روبرو هستند.
وی می گوید: هرچند حل مشکل تصفیه خانه بیمارستان‌ها نیازمند اعتبار بسیار ویژه است ولی حل مساله زباله‌های عفونی نیازمند مدیریت صحیح است زیرا همه بیمارستان مجهز به دستگاه امحا هستند اما به دلیل عدم مدیریت و خدمات رسانی شرکت طرف قرارداد، دچار مشکل شده‌اند.
شکری همچنین با اشاره به سیستم فاضلاب بیمارستان‌ها توضیح می دهد: از ۹ بیمارستان خصوصی در گیلان تنها بیمارستانهای آریا، گلسار، قائم و خاتم الانبیا و از بین ۲۲ بیمارستان دولتی استان نیز فقط ۴ بیمارستان انزلی، فومن، ماسال و رودبار دارای سیستم تصفیه فاضلاب هستند بااین حال، محیط زیست معتقد است که نباید با وجود مشکلات زیاد در این عرصه شرایط را مثبت جلوه داد بلکه باید با همفکری راه حلی برای مشکل پیش آمده پیدا کرد.
وی از تشکیل تیمی خبر می‌دهد که بعد از جلسه یاد شده، برای تهیه گزارش از محل دپوی زباله های عفونی ماموریت پیدا کرده تا با حضور در محل از وضعیت منطقه بازدید کند.
شکری درباره نتیجه بازدید این تیم از منطقه دپوی زباله های عفونی توضیح می دهد: در این کمیته نمایندگان محیط زیست، علوم پزشکی و استانداری حضور داشتند که پس از بازدید از چند بیمارستان، گزارش مورد نظر را تهیه و به استانداری ارسال کرده اند.
شفایت قانون درباره امحای زباله های عفونی
از سوی دیگر برخی از نمایندگان کمیسیون بهداشت مجلس نیز در اسفند سال گذشته نسبت به نوع مدیریت زباله های عفونی در بیمارستان های کشور ابراز نگرانی کرده و خواستار اجرای قانون در این زمینه بودند.
در همین ارتباط سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: متن قانون در مورد وظیفه بیمارستان‌ها برای امحا زباله‌های عفونی شفاف و مشخص است.
محمدحسین قربانی با بیان به اینکه تفاوت فاحشی بین زباله‌های عفونی و زباله‌های شهری وجود دارد می افزاید: قانونگذار به صراحت به این قضیه اشاره کرده و یکسان دانستن زباله های عفونی و شهری را این امر سبب ایجاد مشکلات محیط زیستی خواهد شد.
نماینده مردم آستانه اشرفیه ادامه می‌دهد: اگر بیمارستانی مجهز به دستگاه امحا جهت بی‌خطرسازی زباله عفونی قبل از تحویل به شهرداری نباشد، موظف است تا نسبت به خریداری آن اقدام کند.
قربانی با بیان اینکه شهرداری نباید زباله‌های عفونی مراکز درمانی را بدون بی خطرسازی تحویل بگیرد اظهار می کند: روسای بیمارستان ها نسبت به انجام این کار تعهد داشته و همچنین سازمان محیط زیست باید در این مورد نظارت کافی را اعمال کند.
انتظار برای تحقق وعده امحا
علیرغم تاکید استاندار گیلان در بحث مدیریت پسماند، رهاسازی زباله های عفونی در منطقه سراوان سبب انتقادهایی به نحوه عملکرد دانشگاه علوم پزشکی گیلان در این زمینه شد.
معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی گیلان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار می کند: از مجموع دستگاه های امحا زباله در بیمارستان های استان، ۱۰ دستگاه غیر فعال و ۱۵ دستگاه در حال فعالیت است.
محمدعلی آشوبی ادامه می دهد: پس از جلسه کارگروه پسماند مقرر شد تا ظرف ۱۰ روز مشکلات دستگاههای امحا تمام بیمارستانهای استان رفع شده و همه آنها به چرخه کار برگردانده شوند که در این راستا شرکت طرف قرارداد علوم پزشکی برای انجام تعهدات خود وارد عمل شده است.
وی همچنین با اشاره به دپوی زباله در انبار شماره ۲ علوم پزشکی در سراوان توضیح می دهد: علوم پزشکی به هیچ عنوان حتی یک کیلو از زباله‌های عفونی را دفن نکرده بلکه به دلیل وجود مشکلاتی آنها را دپو کرده و گزارش وضعیت را به اطلاع استانداری نیز رسانده است.
بنا به گفته آشوبی برای امحا حدود ۳۰۰ تن زباله این انبار، مهلت یک ماه و نیمه تعیین شده است.
به نظر می رسد با وجود اهمیت موضوع، تعیین سرنوشت ۳۰۰ تن زباله عفونی دپو شده در منطقه سراوان به یک ماه و نیم آینده موکول شده است و باید منتظر بود و دید که آیا علوم پزشکی راهکار موثری در این باره ارائه خواهد داد یا خیر؟
منبع : خبرگزاری مهــر