امروزه رشد و توسعه شهرنشینی و مهاجرت روزافزون جمعیت به شهرهای بزرگ زندگی شهری را با چالشهای نوظهوری مواجه کرده است. چالشهای زیستمحیطی در حوزه کلانشهرها از مهمترین مسائل حیات شهری است و تبعات آن بر زندگی و سلامت شهروندان و ابعاد گسترده آن که متأثر از کلیه فعالیتهای جاری در سطح شهرها و حومه است، آن را به معضل عمدهای در مدیریت شهری بدل کرده است.
مسئله محیط زیست در سطح کلانشهرها مسئولین را جهت برنامهریزی، سازماندهی، نظارت و ایجاد انگیزه در افراد و گروهها برای رسیدن به شرایط استاندارد زندگی با مسائل خاص روبرو کرده است که در کشورهای مختلف به دلیل تفاوت در نوع سیاست کلان، مدیریت این سیستم پیچیده به اشکال مختلف صورت میگیرد.
جامعه آینده، جامعهای شهرنشین با حساسیتهای فراوان خواهد بود که مدیریت آن در سطح نظر و عمل نیازمند بررسیهای علمی و تبادل اطلاعات میان بنیادهای علمی، دستگاههای اجرایی و مراجع وضع قانون است. آنچه در تحقق این امر بسیار تأثیرگذار است برگزاری همایشهای علمی و کارگاههای تخصصی با هدف هماهنگی هرچه بیشتر میان این نهادها است. با توجه به این امر، نخستین کنفرانس ملی "مدیریت کلانشهرها با رویکرد محیطزیست" در تاریخ پنجم تا هفتم دیماه سال 94، با حمایت و مشارکت سازمانهای دولتی و خصوصی ازجمله وزارت کشور، وزارت نیرو، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری، استانداری تهران، وزارت راه و شهرسازی شرکت عمران بهسازی شهری ایران، شورای اسلامی شهر تهران، شهرداری تهران، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی و تعداد زیادی از دانشگاههای کشور در تهران برگزار شد.
دستاوردهای نظری و کاربردی این کنفرانس در تبیین و برجستهسازی معضلات محیطزیست شهری و آسیبشناسی برنامهها و رویکردهای اجرایی در این حوزه، همچنین تقدیر نهادها و مسئولین از این کنفرانس و نیز درخواستهایی که در جهت استمرار این تلاش و پیگیری نتایج آن به عمل آمد دستاندرکاران همایش را بر آن داشت که نسبت به برگزاری سالانه این کنفرانس اقدام کنند. "دومین کنفرانس ملی مدیریت کلانشهرها با رویکرد محیطزیست" در 24 و 25 آبان ماه سال جاری در تهران، سازمان حفاظت محیطزیست برگزار میشود.
اهداف کنفرانس در سه سطح دنبال میشود که سطح اول مربوط به شناخت و تبیین قوانین حاضر، حقوق و سیاستهای زیستمحیطی، استخراج و دستیابی به سیاستها و راهبردهای کلان ملی و منطقهای در افق محیط زیست و تبیین چارچوب مسئولیتهای حقوقی عمدهترین نهادهای دولتی و خصوصی در رابطه با محیطزیست است. سطح دوم در مورد تحلیل و ارزیابی ساز و کارهای موجود در حوزه محیطزیست شامل تحلیل مسائل جاری و عملکرد نهادهای دستاندرکار در حوزهی محیطزیست شهری، تحلیل نهادی نقش کنشگران حوزه محیطزیست (سمنها، مردم، دولت، شهرداریها و...)، دستیابی و برجسته کردن الگوهای فرهنگی در ارتباط با مسائل زیستمحیطی است. علاوه بر این در سطح سوم ارائه راهکار و پیشنهاد در چارچوب حوزههای مطالعاتی کنفرانس دنبال میشود که متشکل از دستیابی به سیاست و راهکارهای مرتبط با ساماندهی مسائل زیستمحیطی در کلانشهرها و ارائه نقطه نظرات کارشناسی برای آن، تدوین معیارها و الگوهای پایدار زیستمحیطی و ارائه راهکارهای تحقق آنها و ارائه راهکارهایی در راستای توسعه شهری پایدار با مشارکت تشکلهای عمده تأثیرگذار در کلانشهرها است.
بر اساس این گزارش، سطوح نظری و مطالعاتی که علاقمندان و پژوهشگران میتوانند نسبت به ارائه مقاله و تبادل اطلاعات و دستاوردهای علمی اقدام کنند، شامل سه بخش کلی و موضوعات زیرمجموعه آنها است. سیاستهای کلان بینالمللی، ملی و منطقهای در افق محیط زیست با محورهای موضوعی ملاحظات کلان در ارتباط با مسائل زیستمحیطی شهرها، سیاستگذاریهای کلان در رابطه با مسائل و مخاطرات زیستمحیطی در شهرهای بزرگ ایران، طرح مسائل و چالشهای اساسی محیط زیست شهری در کلانشهرهای ایران، جایگاه و نقش ملاحظات زیستمحیطی در طراحی شهرهای جدید، آلودگیهای شهری، آلایندهها و مسائل مرتبط به آن در شهرهای نواحی مختلف ایران، تحلیل چالشهای اخیر آب و هوایی در شهرها در نتیجه تغییرات اقلیمی راهکارهای کنترل آن، مسائل زیستمحیطی شهرکها و سکونتگاههای اقماری بهطور مستقل و نیز در ارتباط با کلانشهرها و نقش تیم های اجرایی در تدوین سیاستهای کلان در عرصه محیطزیست از جمله محورهایی است که علاقه مندان میتوانند مقالات خود را در این موارد ارسال کنند.
همچنین تحلیل مسائل جاری و عملکرد نهادهای دستاندرکار در حوزهی محیطزیست شهری با محورهای موضوعی، نقش و عملکرد شهرداریها در ارتباط با امور زیستمحیطی و ارتقاء سطح کیفی زندگی شهری به همراه تحلیل موارد مصداقی، حملونقل درونشهری و تأثیرات آن بر کلیه جنبههای زیستمحیطی شهر، ملاحظات زیستمحیطی در طرحهای توسعه شهری، برنامهها، سیستمها و فناوریهای نوین در عرصه محیطزیست شهری، تحلیل عناصر و برنامههای شهری از منظر تأثیر آن بر آلودگیهای شهری، مسائل مرتبط به حوزههای ساختوساز و عمران شهری از منظر ملاحظات زیستمحیطی، مسائل مرتبط با بهرهگیری از فضای سبز در بافتهای شهری و HSE (ایمنی بهداشت و محیطزیست) و حوزههای مختلف آن در ارتباط با کیفیت زندگی در شهرها مدنظر قرار گرفته است. علاوه بر این پژوهشگران میتوانند در موضوع الگوهای فرهنگی در ارتباط با مسائل زیستمحیطی، با محورهای حقوق شهروندی از منظر مسائل زیستمحیطی، تحلیل و نقد الگوهای رفتاری شهروندان در رابطه با محیطزیست شهری، تأثیر و ارتباط متقابل عوامل زیستمحیطی بر گروههای مختلف شهرنشینان، قابلیتهای سنت فرهنگی و تاریخی شهرنشینی در ایران در رابطه با مسائل محیطزیست، خدمات، چالشها و قابلیتهای بخش خصوصی و تشکلهای مردمنهاد در ارتباط با مسائل محیطزیست شهری آثار خودر ا ارسال کنند.
در وضعیت کنونی ایران، کلانشهرها و شهرهای بزرگ کشور با چالشهای مختلفی از منظر محیطزیست روبرو هستند. موضوعات آلودگی هوا و مسائل مرتبط با حوزه آب از مهمترین مشکلات زندگی در کلانشهرها محسوب میشود. در طی جلسات شورای سیاستگذاری کنفرانس متشکل از نمایندگان سازمانها و ارگانهای ذیربط موضوع آب در سطح کشوری، مدیریت شهری و مسئولیت اجتماعی و موضوعات ذیربط در میزگردهای تخصصی روز 24 آبان کنفرانس مصوب شده و مورد بررسی و تحلیل قرار خواهد گرفت. همچنین کارگاههای تخصصی کنفرانس در روز 25 آبان ماه تشکیل میشود.
بر اساس گزارش دبیرخانه ائمی کنفرانس ملی مدیریت کلانشهرها، وبسایت کنفرانس www.mmconf.ir و تلفنهای تماس دبیرخانه دائمی کنفرانس ملی مدیریت کلانشهرها با رویکرد محیط زیست عبارت است از: 88019107-021/ 88356728-021